Godfried Van Kerckhoven (1930-2013)

Woord vooraf

Hierbij mag ik een persoonlijk eerbetoon brengen aan Godfried Van Kerckhoven, die velen, waaronder ik, al een hele tijd missen. 

Godfried was een van mijn “goedste” vrienden, al van in onze studententijd, die ons samenbracht in het fameuze ‘de Spoelbergh’-gebouw, tussen onze (de universiteit) Naamsestraat en hun (de studenten) Oude Markt. 

Zijn bekenden noemden hem “Frie” (De weglating van ‘God’ was geen inhoudelijke intentie, zeker niet bij mij, en zeker niet bij … hem). En hij had veel bekenden, in familie en bij zijn vele vrienden. 

Zijn beroepsintentie was het notariaat en dat heeft hij gedurende zowat 40 jaar, van 1959 tot 1998, succesvol uitgebouwd (meer dan veertigduizend akten!) in Aarschot, als jongste notaris van België en de eerste Nederlandstalige notaris van het arrondissement Leuven. 

Wij kenden hem en zullen ons hem blijven herinneren als een milde man, bescheiden, wijs, sociaal, respectvol en menselijk voor iedereen, niet alleen voor zijn cliënten. Hij was een gewiekste bemiddelaar, ten goede voor elk. Zo heeft hij veel familiale en andere branden geblust en er werd in zijn brede regio intens op hem beroep gedaan voor functies en opdrachten in vele verenigingen en maatschappelijke initiatieven. Hij was een uitgesproken groepsmens met een vrijgevig hart. Hij had goede relaties met zijn collega’s in het Leuvense en nog een heel stuk daarbuiten. Hij was een uitgesproken familienotaris, die geduldig, berekend maar gepast, goede raad gaf en kundig begeleidde in moeilijke regelingen en processen. 

En hij zette zich in voor zijn familie, was fier op zijn kinderen en kleinkinderen, die het goed deden en nog doen. Zijn mooie Mia, met wie hij huwde in ’62, heeft hem toegewijd bijgestaan tot zijn laatste dag.

Roger Baron Dillemans Ere-rector van de Katholieke Universiteit Leuven

Mia Van Kerckhoven Jamar en professor Roger Dillemans (Aarschot, 1972)

Inhoud

Woord vooraf

I. INLEIDING.

Op donderdag 14 augustus 1930 wordt Frie in het ouderlijke huis geboren. De avond voordien gaf zijn moeder de vitrines een nieuwe invulling met nieuwste stoffen, om kooplustigen die naar de wekelijkse markt afzakken te laten wegdromen.

Clementina Van Kerckhoven Van Dyck met Aimé Godfried.

Clementina kan de dood van haar driejarig zoontje Godfried niet accepteren en besluit haar nieuwste boorling dezelfde naam te geven. De tweede Godfried wordt opgedragen aan Moeder Maria. Zijn ouders leggen de belofte af dat ze hem tot aan zijn eerste communie in het wit en blauw zullen kleden, als smeekbede voor de genade van Maria om het kindje te behouden.

Aimé Godfried kleedt zich tot aan zijn eerste communie in het wit en blauw.

II. GROOTOUDERS.

Herman Van Kerckhoven (1853-1936) – de grootvader van Godfried.

Josephina Van Kerckhoven Vermaelen (1857-1918) – de grootmoeder van Godfried.

Josephina schenkt Herman dertien kinderen, waarvan negen de volwassen leeftijd bereiken: Sylvie (1878-1949), Clara (….-1951), Maria (….-….), Margaretha (1890-1960), Richard (….-….), Arthur (1892-1958), Bertha (1894-1963), Josephine (1899-1978), Elvire (1900-….) …

Herman Van Kerckhoven (1853-1936) – de grootvader van Godfried.

Herman Van Kerckhoven en dochters Margaretha en Bertha.

Let op de mozaïekvloer en de met de hand gekliefde marmerblokjes met het opschrift “Gezusters Van Kerckhoven”. Op het plafond had de Aarschotse kunstschilder Jacques Vanden Seylbergh (1884-1960) een fresco geschilderd.

DE MOTTE, olie op canvas, 80x90cm – Jacques Vanden Seylbergh (1884-1960). Geel is het lievelingskleur van Frie. Geel staat vol wijsheid, bescherming, leren, zelfvertrouwen, studie, communicatie en de geest.

Herman richt een schoenen-en laarzenmakerij op. Hij heeft twaalf mensen in dienst. Er wordt ook voor hem gewerkt in thuisarbeid. Er staat «maître chaussurier & bottier» gegraveerd op een koperen naamplaat aan de voorgevel van de Leuvensestraat 5. Je kan er niet alleen terecht om schoenen te laten herstellen, ze vervaardigen er ook. Er is vraag naar militair schoeisel bij Herman door officieren. “Zijn beleid heeft de familie Van Kerckhoven getransformeerd. Het was een man van vooruitgang. De richtingen die hij aan de familie heeft gegeven gidsen onze stappen vandaag nog.“ – Pieter

Het leiderschap van Herman, dat de familie „transformeert“ wordt na het tranendal over de dood van Josephina op 60 jarige leeftijd in 1918 door een schandaal overschaduwd. De familie Van Kerckhoven schiet in kramp nadat de aartsvader een affaire heeft met Maria Nijs met wie hij nog een dochter krijgt. In het zicht van de dood trouwt hij met haar voor de kerk. „Die van oep de Buinnewaak (Bonewijk) wordt als een buitenechtelijke dochter aanschouwd en wordt tijdig onterfd. Het is publiek geheim. Frie en zijn broers doen alsof zij niet bestaan heeft. „Walle wete van niks. Da kan wel zaan dat er iet geweest is… .“ Telkens er één van de tantes van Frie sterft, wordt er gevreesd dat de halfzus haar deel van de erfenis zal komen opeisen. „Maar ze zal toch niks zien. Die van Naas krecht niks!» De kwestie leidt tot een straatgevecht tussen Guy, de neef van Frie, en een nakomeling van Maria Nijs die hij knock-out slaat.

,,Volgens de traditie werden er met Allerheiligen voor de grafkelders van de dierbaren witte chrysanten neergelegd. Voor de verborgen dochter Maria Nijs, die wat verderop lag (haar grafduur is ondertussen ten einde), zeiden we ook een gebedje maar zij kreeg geen bloempot. Jaarlijks vroeg ik wie zij geweest was. Mijn pa alludeerde met een moment van gêne op een aangetrouwd familielid zonder in detail te treden.‘‘ – Pieter

De waarheid verzwijgen is goud begraven. Pythagoras

III. VAN CHRISTUS TOT GOD.

Op de foto zie je de laatste rustplaats van de grootouders, het broertje van Godfried, dat eveneens Godfried heette, en de zeven suikertantes. Het is een grafkelder in Aarschot met een Jezusbeeld in bruine ijzerzandsteen. Er staat een opschrift ‘Van Christus tot God’. Kanunnik hoogleraar en docent architectuur en momenten zorg aan de KU Leuven Raymond A.G. Lemaire (1878-1954) zorgde voor het ontwerp.

IV. MARTELAAR VAN AARSCHOT.

Richard en Louisa Vermaelen Van Capellen – grootoom en-tante van Frie.

Louisa ziet hoe haar man wordt neergeschoten terwijl ze haar dochter op de arm houdt en zwanger van hem. Haar echtgenoot Richard is een van de 170 burgers die tijdens de Eerste Wereldoorlog worden doodgeschoten door de Duitsers in Aarschot. Zijn zoon Richard wordt pastoor aan de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Laken en zal de huwelijksmis opdragen van Godfried met Mia.

Het overlijdensprentje van de grootoom van Frie.

„In many parts of the world I have seen terrible and revolting things, but nothing so ghastly, so horrifying as Aerschot.‘‘ – Alexander Powell, Amerikaans oorlogsjournalist.

V. DE OUDERS VAN FRIE.

Arthur en Clementina Van Kerckhoven Van Dyck.

Huwelijksportret Arthur en Clementina.

Arthur en Clementina krijgen samen vier zonen: Paul (1922-2011), Jos (1925-2005), Godfried (1926-1929) en Aimé Godfried (1930-2013).

Arthur Van Kerckhoven (1892-1958) – de vader van Godfried.

« Qui multum tacet multum cogitat »
 « Wie veel zwijgt, denkt veel na »

In augustus 1914 neemt het Duitse leger Aarschot in. De Duitse overheid beschuldigt de Aarschottenaren ervan hun Duitse kolonel doodgeschoten te hebben. Arthur, die Duits spreekt wordt gedwongen een document te ondertekenen waaruit zou moeten blijken dat de Aarschottenaren inderdaad de Duitse kolonel doodgeschoten hebben. Arthur weigert dat en krijgt daarvoor klappen op zijn hoofd. Door dit te weigeren blijven de Aarschottenaren officieel vrijgesteld van de verantwoordelijkheid voor de dood van de Duitse kolonel. Arthur moet abrupt zijn studies voor apotheker in Leuven stop zetten. Hij komt in Duitsland in een werkkamp terecht.

Arthur kruipt door het oog van de naald en komt na acht maanden terug in Aarschot aan. Hij is verzwakt, ziek en kan door uitputting nauwelijks meer staan en lopen. Zijn zusters die hem aan het station opwachten, herkennen hem niet meer. Nadien blijft Arthur kampen met een frêle gezondheid. Arthur wordt secretaris op het stadhuis, waar hij het bevolkingsregister met zijn zorgvuldig handschrift aanvult.

Arthur, de vader van Frie.

« Bona fide »
« Te goeder trouw »

GRAVEN IN EEN TRAUMA.

Het geschil met ‘de Makke‘ vereist aandacht:

” ‘De Makke’ ha den’iejeste cinema in Ostschot. Oep de Buinnewaak. (bioscoop Pathé-Métropole, nu postkantoor). Da wuiren in den taad films zonder gelowad ba. ‘De Makke’ zat hiejeleganst van bove, en rezeneerde wui dat over dat een gink. ’s Jwenst zat zaan dochter benèje oep ne pijuino te toekele. Za moest van huim stillekes sjpeile as’em zanen owatleg dee. Mui ha tijrde n’al is te roepe: “Sjpelt na toch is e bekke stiller pegore!”

De tante van Arthur was gehuwd met de ‘Makke’.

Driftige ‘Makke’ laat gestaag zijn gezin in de steek en heeft een schimmig dubbel leven in Brussel. Zijn vrouw komt weeklagen bij haar zus, de oma van Frie, en verblijft er vaak met de kinderen. Oma Josephina steunt haar financieel en helpt bij de opvoeding.

De bioscoop wordt verlieslatend en ‘Makke’ zet een van zijn eigendommen te koop, over het ouderhuis van Frie. Arthur is kandidaat koper. Om dringende schulden af te lossen vraagt ‘Makke’ dat zijn neef het huis vooraf het verleiden van de akte betaalt. Arthur gaat uit van de goede trouw van de ander en betaalt contant, zonder contract, de volledige vraagprijs. Bij het verlijden van de akte loopt Arthur in de val. Op overtuigende wijze legt ‘de Makke’ uit niets te hebben ontvangen. De gedupeerde dient klacht in, maar kan geen wettelijke grond aanvoeren. Arthur moet een tweede maal geld op tafel leggen voor de eigendom. Pas na de vereffening van de erfenis van de oplichter kan Arthur opgelucht ademhalen en zijn geld terug vorderen. Na deze kwestie is bij Arthur het vertrouwen in de mensen fors gedaald.

Suikertante Josse viseert de valsspeler en gaat publiekelijk met hem in de clinch. Tijdens een cinemavoorstelling staat op een verlaten station een man met koffer op een leeg perron. Josse sleurt de uitbater dwars door het scherm, ze staat op van haar bioscoopstoeltje en schreeuwt; “Dui stuit ‘de Makke’ se, mé sen valies! Ha trekt er wee oep’owat nui Brussel!” In de zaal wordt meesmuilend gereageerd. Josse bruuskeert de schavuit telkens opnieuw wanneer ze hem op straat naroept: ” ‘De Makke’ kan ni k**** want ze g** is toe gebakke!” Voorname zus Elvire slaat een hand voor de ogen met de gênante vertoning, maar is ook kritisch over de goede band die Frie heeft met nazaten van ‘Makke’.

“Dit ondergesneeuwd verhaal werd tijdens mijn kindertijd vaak verteld door groottante Elvire en bevestigd door mijn vader en ooms. Als zevenjarige besloot ik wraak te nemen en ging naar een huis van een nakomeling die toen in California verbleef om een niet Europees geïmporteerde Cadillac te kopen. Ik heb toen al de vensters van dat huis ingegooid, matrassen van boven naar beneden gesmeten, geplast op de vloer, serviezen en glazen rond gegooid en potten verf die klaar stonden voor de schilder op de vloer uitgekapt. De buren kwamen kijken wat er gaande was. Mijn vader werd verwittigd en die heeft er toen serieus opgeklopt. Voor dat de eigenaars terug uit de States kwam heeft mijn moeder in allerijl de schade laten herstellen.” – Pieter

« Experientia optima rerum magistra » « Ondervinding is de beste leermeesteres »

Lorsqu’un ami vous demande de l’argent à emprunter, voyez lequel des deux vous voulez perdre. Jean Antoine Petit-Senn (1792-1870)

Clementina Van Kerckhoven Van Dyck (1897-1963) – de moeder van Godfried.

De moeder van Frie als studente aan een internaat in Charleroi.

Tinneke Van Dyck – de moeder van Frie.
Clementina is afkomstig van de Meulenberg en heeft als roepnaam Tinneke. Zij speelt keurig piano en geeft les aan haar kleinzoon Guy Van Kerckhoven.

Het ouderlijk huis van Frie – Martelarenstraat, 34 te Aarschot.

Voor Clementina, die commercieel ingesteld is, investeert Arthur in een stoffen-en bontmantelwinkel gelegen in de Martelarenstraat 34. Het loopt er storm en mensen komen van ver. Daarna koopt Arthur verschillende handelseigendommen in het centrum van de stad.

Als kind staat Frie een keer buiten op de drempel. Zijn oudere broer draait het zware rolluik naar beneden maar verliest de controle over de zwendel. Het grote rolluik schiet naar beneden en komt op het hoofdje van Frie terecht. Frie verliest even het bewustzijn. De schrik slaat Tinneke om het hart, zij vreest ook haar tweede Godfriedje te verliezen. Gelukkig heeft onze jonge held “nen hètte kop”!

Frie aan de zijde van zijn moeder.
Frie en zijn broers prijzen dankbaar de niet-aflatende werklust van hun moeder, die het hart van de zaak is.

De Minerva van Arthur is één van de eerste auto’s in Aarschot.
Arthur koopt een Dodge in de Jozef II-straat te Brussel, waarmee hij met Clementina wekelijks de groothandelaars in modestoffen bezoekt (o.a. waar nu het stripverhalen museum gevestigd is). Komt er op de Brusselsesteenweg een tegenligger aan, dan rijdt Arthur vlug naar de kant om een ongeval te voorkomen!

Frie en zijn moeder.

Een bekijvende foto: Frie met zijn ouders in Duisburg.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog slaat het gezin op de vlucht naar Larochelle. Daardoor gaat Frie maanden niet naar school. Na de Tweede Wereldoorlog rijdt Arthur richting Duisburg om de vernielingen van de bombardementen te aanschouwen.

VI. BROER PAUL.

Paul Van Kerckhoven (1922-2011)

Paul Van Kerckhoven (1922-2011)

Paul, zijn vader en tantes Clara en Margaretha.

Paul en Frie.

VIII. BROER JOS.

Jos Van Kerckhoven (1925-2005)

Frie en broer Jos, de gegeerde en sexy vrijgezel.

Jos Van Kerckhoven. (1925-2005)

IX. HUWELIJK EN GEZIN JOS VAN KERCKHOVEN.

Jos en Sidone vormen een koppel sinds 1962 en huwen in 1964. (links: Frie&Mia – rechts: Elvire&Josse)

Un mariage heureux est une longue conversation qui semble toujours trop brève. André Maurois (1885-1967)

Op donderdag 16 september 1965 zet Sidone Van Kerckhoven (34) een dochtertje op de wereld. Het kindje krijgt de naam An.

An Van Kerckhoven, neefjes Gert en Pieter. (foto: 1976)

An is de derde generatie die een zaak uitbaat in de Martelarenstraat 34. An krijgt een halfzus, Margitte. Haar moeder Sidone Verlinden is de weduwe van Jan Van Osta (1930-1958). An is getrouwd met Claude Glorieux.

X. HET OVERLEDEN BROERTJE GODFRIED (1926-1929).

Dit jongetje heette Godfried Van Kerckhoven.

Na een speel afspraakje bij de buren, houdt een infectieziekte Godfried in zijn greep. De valse kroep kost de peuter zijn leven. De ouders voelen de pijn van een bijna onverdraaglijk verdriet en willen later bij hun overleden zoontje begraven worden. De invloed van de bikkelharde suikertantes is duidelijk voelbaar wanneer zij beslissen dat de cherubijn in hun toekomstige graftombe terecht zal komen. Wanneer Clementina, met gebroken moederhart, in 1930 opnieuw een zoon op de wereld zet, krijgt het kind eveneens de naam Godfried, de latere notaris Van Kerckhoven.

Paul, Godfried (1926-1929), Jos.

Paul, Godfried (1926-1929), Jos en twee tortelduiven in de tuin van Martelarenstraat, 34 te Aarschot.

De gebroeders Van Kerckhoven.

XI. ECHTGENOTEN ZIJN ZO TIJDROVEND.

Frie houdt er zeven suikertantes op na, die onbuigzaam een zware stempel drukken op het gezin van zijn ouders. Domineren zij uit onzekerheid, of wegens een trauma uit het verleden, of om zichzelf beter te voelen? Wie zal het zeggen.

Niemand van zijn zeven dochters wilt voor Herman Van Kerckhoven zorgen op zijn oude dag. Hij wordt bij hun schoonzus, Clementina, de moeder van Frie gedropt. Ze laten het archaïsche, patriarchische en Victoriaanse verhaal van de negentiende eeuw achter zich. Na de Eerste Wereldoorlog en de Spaanse Griep in 1918 volgen de originele roaring twenties. Les Demoiselles vormen het werkhuis van hun vader om tot confectiezaak met de naam ‘Gezusters Van Kerckhoven’. De zusters kiezen er bewust voor om zelfstandig te blijven, niet onderworpen aan een man. De jaren twintig zijn typerend voor de opkomst van jazz, radio, het vrouwenstemrecht en nog andere sociale omwentelingen. Nieuwe radicale kunststromingen zoals het surrealisme komen op.

Het worden allen vrome en gewiekste zakenvrouwen in Aarschot en Leuven.

DE SUIKERTANTES DIE IN AARSCHOT BLIJVEN:

Mejuffrouw Clara Van Kerckhoven (…-1951)

Het slimste lid van de tantes.

Mejuffer Sylvie Van Kerckhoven (1878-1949)

De liefste van de tantes.

Sylvie is de belichaming van puur engagement en grote levensvreugde. Sylvie gaat elke ochtend naar de kerk en wekelijks biechten. Als godvrezende Sylvie een zonde vergeet op te biechten, dan maakt zij rechtsomkeer en gaat opnieuw in de lange rij staan.

„Haar zussen, mijn pa en ooms herhaalden hoe diepmenselijk Sylvie was. Haar leven stond in teken van opoffering. Zij was discreet en toch heel aanwezig in de zaak in Aarschot. Sinds mijn jeugd raak ik betoverd door Sylvie. Ik heb ook woon een portret van haar in mijn woning. De liefde straalt van haar gezicht.“ – Pieter

Mejuffrouw Maria Van Kerckhoven (….-….)

Tante Maria maakt ongelofelijk lekkere dingen klaar.

Mejuffrouw Josephina Van Kerckhoven bijgenaamd ‘Josse‘ (1899-1981)

Tante-provocateur.

Josephina – « juffra Van Kerrekoove » of « juffra Josse »: dat is heerlijk ontsnappen via de lach.

Identiteitskaart van Josephina Van Kerckhoven.

“Juffra Josse” verkoopt broeksriemen, hoeden, baretten en handschoenen, zowel voor dames als voor heren. Deze zijn duurzaam en van oudsher gemaakt in jagerskleuren in Oostenrijkse stijl, zonder veel poespas. In de winkel staat een houten hand om de handschoen over te trekken, zodat de handschoen open gaat. Josse gebruikt talk, zodat de lederen handschoenen vlot over de hand glijden.

Ze is gretig om met de kassaomzet aan de haal te gaan en om deze uit te delen aan mensen in kwetsbare situaties. De ontevredenheid bij haar zussen neemt toe en ze worden verplicht de kassa te vergrendelen en om de sleutel te verstoppen. Josse tilt zwaar aan de restrictie. Ze zet eigenhandig haar beroep ‘Handelaarster’ op haar identiteitskaard tussen haakjes en vervangt het door ‘geen’.

Mejuffrouw Josephina Van Kerckhoven «Josse» (1899-1981) (foto: 1976)


Tijdens de Eerste Wereldoorlog werkt Josse als vrijwilligster bij de Grauwzusters van het Gasthuis in Aarschot. Joske kuist de vloer die telkens met bloed van de vele gekwetsten besmeurd wordt.

Josse neemt het op voor de knoestige kapoen Frie, die zich verzet tegen de betutteling van zijn ouders. “Os Frieteke” (onze Frie) mag vaak mee naar Aarschot kermis, Leuven kermis en de Zuidfoor in Brussel. Op de trein deelt Josse sigaren uit aan passagiers!

Josse is een roemruchtig figuur in Aarschot. Rechttoe rechtaan of ongemanierd, het is maar hoe je het bekijkt. Grappige en humeurige Josse spreekt ‘Osschots’.

Een vrouw die zich kleedt als een man en sigaren rookt is vrij ongezien in Aarschot. In grote Europese steden zijn gender en identiteit vloeibaarder dan in het provinciestadje Aarschot. Josse heeft een geheime liefde, een vrouw uit de Tuinwijk. Josse en haar vriendin besluiten uit de kast te komen en willen gaan samenwonen. De familie is fel tegenstander en wilt ook vermijden dat er misbruik gemaakt wordt van de vrijgevigheid van Josse. Tolerantie is niet de norm waar het gaat om homorechten. Tegen de categorische ‘njet’ van de gebroeders Paul, Jos en Frie kan Josse niets beginnen. Er wordt tegen haar gedreigd met juridische maatregelen. De toekomst oogt onzeker voor Josse. Zij zwicht voor de druk en wordt helaas verplicht de relatie abrupt te beëindigen. Met een diepe zucht en zichtbare tegenzin accepteert zij alsnog de wil van de familie en keert ze terug naar het gekooide leven in de Leuvensestraat nummer 5. Haar stemmingswisselingen, die daar waarschijnlijk een direct gevolg van zijn, zijn niet te pareren. In Aarschot spreekt men met een neerbuigende toon over haar. Toch krijgt Josse ook erkenning, want haar ideaal is al die jaren hetzelfde gebleven: zich inzetten voor behoeftigen die zij niet alleen veel geld maar ook gebak en drankjes geeft. Josse geeft elke dag de vogels twee broden te eten!

Josse en ere-burgemeester Rutten van Kinrooi, de grootvader van burgemeester van Aarschot Gwendolyn Rutten. (foto: 1976)

Josse (foto: 1976)

Uitdagend, overmoedig maar eigenlijk ook charmant.

DE TAN(D)TJES DIE NAAR LEUVEN UITWIJKEN.

Mejuffrouw Margaretha Van Kerckhoven (1890-1960)

Topverdiener tante.

Margaretha is een ‘grande dame’ die barst van strijdlust. Ze staat pal achter de zaak en pal achter Frie en zijn broers. Zij neemt het initiatief om een tweede zaak op te starten in Leuven op de Oude Markt. De twee wereldoorlogen maken er een moeizaam project van, omdat de economie twee keer wordt stilgelegd. Dan zit het personeel thuis, en zijzelf vaak ook. Het zijn ongekend ingewikkelde periodes om zaken te leiden. Margaretha geeft zich zomaar niet gewonnen. Vooral de saamhorigheid en samen de schouders eronder zetten zorgen ervoor dat deze topvrouw, ondanks crisissen, van de zaak in Leuven een bron van welstand maakt.

Identiteitskaart van Margaretha Van Kerckhoven.

Mejuffrouw Bertha Van Kerckhoven (1894-1963)

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog aanschouwt Bertha de enorme ravage van de bombardementen. Door een posttraumatische stressstoornis belandt ze voor de rest van haar leven in een rolstoel.

Mejuffrouw Elvire Van Kerckhoven (1900-….)

Elvire studeert aan het internaat te Laken, waar haar oom (oorlogswees Richard Vermaelen) pastoor is. Zij draait mee in de zaak in Leuven en zorgt voor de etalage. De etalage maken noemde zij “De veu doen” (de voorkant van de winkel).

Elvire, bijgenaamd ‘os Vie’.

Mejuffrouw Elvire Van Kerckhoven (1900-….)

Een tante met voorname uitstraling.

Elvire, oud maar nog altijd scherp. (foto: 1976)
„Op de foto zie je mijn tante Elvire zoals ik haar gekend heb. Ik koester dankbaar mooie herinneringen. Zonder tante Elvire had ik deze rubriek niet kunnen schrijven.“ – Pieter

“Voor mijn eerste communie kreeg ik een cassette recorder. Ik bond het toestelletje op het zadel van mijn fiets, reed naar Aarschot om tante Elvire en tante Josse te interviewen.” – Pieter (opname omstreeks 1977)

Er hangen niet alleen heel wat diamanten vast aan Elvire, maar ook het verhaal over de wreedheden in Aarschot tijdens de Eerste Wereldoorlog.

„De Duitsers hadden hun eigen kolonel doodgeschoten, die op het balkon van het huis van de burgemeester Tielemans stond, op de Grote Markt. De Duitsers beschuldigden de burgemeester van het schieten. Burgemeester Thielemans verdedigde zich en zei; “Hoe kan ik het gedaan hebben, ik sta hier sigaren uit te delen aan de Duitse soldaten”. Daaropvolgend werden al de mannen van de Martelaerenstraat uit hun huizen gehaald en doodgeschoten, waaronder mijn nonkel Richard samen met de burgemeester en zijn zoon.
Op 28 augustus 1914 werden wij opgesloten in de Onze-Lieve-Vrouwekerk terwijl de stad systematisch werd geplunderd en platgebrand. Na tevergeefse pogingen om ook de kerk in brand te steken met vele Aarschottenaars daarin moest onze familie te voet naar Leuven waar wij in een stal met stro werden opsloten. Officieren rookten sigaren en lieten al lachend de brandende assen in het stro vallen. Mijn twee broers Arthur en Richard werden op een transport richting werkkamp gezet.“ – Elvire

Elvire is fan van tenor Rudolph Shock en mist nooit het Nieuwjaarsconcert in Wenen. Hoewel het sinds het vertrek van dirigent Boskovsky fel achteruit is gegaan volgens haar.

Frie houdt ook van de Weense walsen en prijst de Wiener Philharmoniker, met uitsluitend heren in smoking als muzikanten. Er is geen enkele vrouw lid van het orkest: ’’Dui komt toch alliejen mui uinhaveraa van, met as gevolg minder concentratie voor de muziek. En dui ba, een vrouw met een viool of n’en troemmel, da’s toch geen zicht.“ – Frie

Arthur en de zeven zussen op stap met hun vertrouwde attributen van welvaart en aanzien: mooie auto’s, juwelen, bont en Champagne in zilveren bekertjes voor onderweg.

Als er nog iets of iemand ontbreekt op de familieportretten, dan is het de moeder van Frie. Clementina wordt telkens over het hoofd gezien. Ze verkoopt van maandag tot zondagmiddag stoffen en bontmantels voor het maximaal financieel veilig stellen van haar zonen en hun nakomelingen. Zij voelt zich door de tantes liefdeloos benaderd. Tante Josse maakt en ontwikkelt zelf de foto’s.

XII. PROFESSOR VAN BUGGENHOUT.

Kanunnik J.B. Van Buggenhout Hoogleraar Emeritus (1875-1952)

Professor Van Buggenhout woont in bij de gezusters Van Kerckhoven in Leuven. Er wordt voor Van Buggenhout een kapel ingericht. Alleen fiere Elvire mag de kapel onderhouden. Voor de poetsvrouw is dit verboden terrein. De tantes houden zielsveel van hun logé de kanunnik.

De kapel bij de tantes thuis.
Het kruisbeeld op het altaar werd door Guy Van Kerckhoven geschonken aan de kerk van Le Contadour in de Provence.

Van Buggenhout geeft Chemie aan de eerstejaars van de faculteit Geneeskunde. Hij is een geweldige wijnliefhebber en organiseert regelmatig een wijnavond bij de juffrouwen Van Kerckhoven. De bekende Leuvense wijn-firma Boon-Hecking uit de Vaartstraat levert de wijnen. Bij die gelegenheid nodigt hij zijn collega’s van de faculteit Geneeskunde uit, o.a. oogspecialist professor Appelmans, bijgenaamd ‘den Oogappel’. Zowel tegen zijn studenten als tegen de juffrouwen Van Kerckhoven herhaalt ‘den oewegappel’: « Kaak in maan oeweg. » Ook zijn broer René, professor Chirurgie, bijgenaamd ‘de Pisappel’ wordt uitgenodigd. ( Er werd toen geen onderscheid gemaakt tussen chirurgie en urologie. Het was een ondergeschikte oriëntatie in de Chirurgie). Zij kwamen daar zeer regels matig op bezoek. De ‘Weinstube’ van de tantes is welbekend op de faculteit Geneeskunde in Leuven. Kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders uit Mechelen zijn ook vaste gasten bij de tantes van Frie.

„De mannen in ’t mauve kwamen van Mechelen in limousines en chauffeurs. De buren op de Oude-Markt waren telkens onder de indruk.“ – Elvire

„Und so geht alles vorüber und so geht alles vorbei, maar een stukje taart dat kan er nog wel bij!“ of „La vie est amère et les pommes de terre sont chères!“ Grapt sleutelfiguur den Bug. Bedoelt hij „et les femmes sont chères“?

De machtige relaties van de tantes helpen Frie en zijn broer die geneeskunde studeert vooruit. (De universiteit was veel kleiner dan vandaag en aanvankelijk franstalig. Onder de professoren waren heel wat geestelijken.)

tante Margaretha -.. ?.. – broer Jos – tante Bertha – ..?.. – tante Maria – tante Clara – tante Sylvie – kanunnik Van Buggenhout – broer Paul – Frie – vader Arthur – tante Elvire.

Frie, professor Van Buggenhout, Elvire, ?
In 1960 keren Elvire en Bertha terug naar het ouderlijke huis te Aarschot, waar Josse overgebleven is, na het overlijden van hun zus Margaretha. Maar wat in het vat zit, verzuurt niet. Elvire hangt rechts van de schoorsteen een portret van zichzelf en links van de schoorsteen een van professor Van Buggenhout aan de muur. Wanneer Elvire eens wrok koestert tegen den Bug, dan wordt zijn portret vervangen door dat van de paus. Tussen de zussen en hun kanunnik was het als een tragikomedie van ego en nijd geweest. De kerkgemeenschap heeft geld, kunst-en zilverwerk van hen ontfutseld. Maar wanneer de paus op de televisie verschijnt, dan roept haar zus in extase naar Elvire: „Vie, mokt da ge hie zet, de poos oep tellevies!“

XIII. STUDIES.

« Disciplina vitae scip” « Onderwijs is een staf voor het leven »

Frie gaat eerst naar het Sint-Jozefscollege in Aarschot, daarna in het Sint-Michielscollege in Brasschaat.

Het plechtige communie prentje van Frie.

“Suskewiet – Het mirakel gebeurt in Vlaanderen”

Dit boekje is van Godfried. De rol van de herder wordt door Frie ten tonele gebracht in het Sint-Jozefscollege. Het is zijn mooiste jeugdherinnering.

De handtekening van Godfried als kind.


Frie haalt graag fratsen uit. Hij komt voorbij het viskraam en roept: „Stiene Foesj, ge zet’ e dik viswaaf mee-rotte vis!“ Stiene Foesj zet de achtervolging in om Frie een pak rammel te geven. Het duurt niet lang voor de ouders reageren en hem naar het internaat Sint-Michielscollege in Brasschaat sturen, waar hij de richting hij Latijn-Grieks doorloopt.

Vierde Latijnse in het Sint-Jozefscollege te Aarschot. (1945-1946) Dankzij zijn studierichting Latijn-Grieks komt Frie in aanraking met de grondslagen van onze beschaving. Hij maakt kennis met geïnspireerde dichters, interessante filosofen en kritische geschiedschrijvers. Frie kent vele Latijnse-en Griekse spreuken-en wijsheden uit het hoofd. Hij heeft altijd een schriftje opzak, waarin hij spreuken noteert (Vandaar heel wat spreuken in deze rubriek).

Retorica Latijn-Grieks in het Sint-Michielscollege te Brasschaat.
Na de retorica (zesde klas van de klassieke of Latijn-Griekse humaniora) begeeft Frie zich naar de campus van de KU Leuven om zich, naar de wil van zijn ouders, in te schrijven voor de richting Handelswetenschappen. Het doel is dat hij de stoffenzaak zal verder zetten. Maar wanneer Frie het idee heeft dat er weinig te kiezen valt zonder de tantes, heeft hij daar helemaal gelijk in. Ook daar mengen de tantes zich. Hun kennis hoogleraar wacht Frie op aan de inschrijvingsbalie en maant hem aan om voor rechten te kiezen.

FRIE STUDEERT BIJ ZIJN TANTES IN LEUVEN.
In dit hoekhuis op de Oude Markt te Leuven, dat uitkomt in de Parijsstraat, gaat Frie op kot bij zijn tantes. Het zijn hoofdzakelijk studenten geneeskunde die daar in ruime en verzorgde kamers verblijven. Kerstmis en Nieuwjaar worden gevierd tussen levensgrote kerstbeelden. Op een Pleyel wordt licht klassieke muziek opgeluisterd door de tantes.

«Streng zijn is ook een vorm van liefde.» – tante Margaretha Margaretha heeft een niet te onderschatten positieve invloed op de studies van Frie aan de KU Leuven. Zij bepaalt en beperkt zijn studentenleven: naar de les gaan, blokken en bidden luidt de onveranderlijke boodschap.

XIV. PRO REGE (in dienst van de koning).

Godfried voert campagne voor Koning Leopold III op de Grote Markt in Aarschot.
In 1950 schaart Godfried zich pal achter koning Leopold III. Hij maakt deel uit van het campagneteam voor de eerste en enige nationale volksraadpleging als oplossing voor de koningskwestie.

MILITAIRE LOOPBAAN.

In 1956 volgt Frie een officiersopleiding bij de landcomponent van defensie.

Godfried Van Kerckhoven, reserve officier.

Kermis – Leuven (foto: 4 september 1956)

« Inter arma silent leges »
« Onder het wapengeweld zwijgen de wetten »

Frie omschreef zijn legerdienst als de mooiste periode van zijn leven.

«Papa dacht voor mij te kunnen bepalen wat belangrijk is of essentieel. Hij deed een poging om van mij een reserveofficier te maken. Na een strenge opvoeding was mijn honger naar huid, herrie en hosanna te groot. Ik volgde een Franstalige opleiding als vrachtwagen instructeur en was daarna niet meer geneigd om naar de pijpen van mijn oversten te dansen. Trok naar de psychiater van het militaire hospitaal met de klacht angst te hebben van mannen in uniform, dat ik zinnens was van de viaduct van Vilvoorde te springen. De rest van mijn legerdienst trok ik als geesteszieke dubbel soldij, ging werken als couchetiste bij Wagons-Lits. En alsof dat nog niet genoeg was dook ik tijdens het weekend in de Brusselse gay-nachtcultuur met het officiersuniform van mijn vader aan.» – Pieter

Een gevoel, een gedachte bestaat voor mij pas echt wanneer ik er tegelijkertijd exact het tegenovergestlede bij kan voelen of van kan denken. Gerrit Komrij (1944-2012)

Grade das Gegenteil tun heisst auch nachahmen, es heisst nämlich das Gegenteil nachahmen. G.C. Lichtenberg (1742-1799) Juist het tegenovergestelde doen is ook navolgen, namelijk van het tegendeel.

XV. FUNCTIES.

• Doctor in de rechten, wijsbegeerte en letteren
• Reserve officier bij de landcomponent van defensie
• Notaris
• Plaatsvervangend vrederechter
• Mede-oprichter Lions Club Aarschot, twee maal verkozen tot voorzitter
• Ere-voorzitter Koninklijke Oudstrijdersbond Wolfsdonk-Langdorp
• Voorzitter Bosruiters Langdorp
• Bestuurslid Koninklijk Verbond Veteranen Z.M. Koning Leopold III, gewest Hageland
• Ere-voorzitter Koninklijke Fanfare Wolfsdonk
• Besuurslid OKRA en-Ziekenzorg

Godfried Van Kerckhoven – Elisabethlaan, 15 Aarschot. (foto: december 1972)

XVI. NOTARIS.

« Quod non est in actis, non in mundo »
« Wat niet in akten is vastgelegd, bestaat niet »

In 1959, negentwintig is hij pas, volgt Frie notaris Capuyns op na zijn stage bij notaris Tuerlinckx te Haacht. Frie is de jongste notaris van België en eerste Nederlandstalige die het arrondissement Leuven tot dan toe kent. Zijn kantoor is gevestigd in Aarschot op de Grote Markt. De ingang van het notariaat is via het warenhuis Unic zelf, achter het groentekraam! Frie bouwt het kantoor uit vanaf nul tot één van de belangrijkste studies van het arrondissement Leuven.

• Frie gebruikt al die jaren dezelfde brievenopener.
• De vulpen van Frie.
• Frie heeft altijd een potlood bij zich. Op de foto zie je zijn laatste exemplaar.

NOTARIS FRIE VAN KERCKHOVEN TOESPRAAK VOOR NOTARIS PAUL LOMMEE. (2011)

Uw oom, ere-notaris Godfried Van Kerckhoven, benoemd te Aarschot in 1959 met alsdan kantonale bevoegdheid en notaris tot in 1998.

Even het notaris ambt in 1959 in de kijker.

Alsdan: geen spraak van stedebouw en zeker geen stedebouw, geen pachtwetgeving, geen recht van voorkoop, geen OVAM, geen EPC, geen GSM, geen fax en geen PC. Telefoonaansluitingen aanvragen aan telefooncentrale: “heb geduld, mijnheer, de lijnen zijn overbelast”.

Anderhalve bladzijde op formaat (alsdan 50 BF) volstond voor een verkoopakte.

Met uitzondering van een akte van verkoop, moest de notaris een beroep doen op twee getuigen (akten van schenking, huwelijkscontracten, akten van bekendheid, testamenten). De getuigen vormden vast dienstbetoon aan de notaris en waren onmisbaar.

De openbare verkopingen grepen plaats in een ‘cafeetje’, behalve de openbare verkopingen met tussenkomst van het vredegerecht altijd de zaterdag voormiddag.

Bedienden waren geen juristen en wisten op te klimmen tot ‘eerste klerk’ door eigen studie en praktijk. Zij werkten elke dag tot zes uur ’s avonds en op zaterdag tot één uur ’s middags.

Geen ‘stress’ op kantoor. Een goede klerk bleef de notaris trouw tot zijn pensioen.

De weekend van de notaris nam aanvang de zondag om één uur ’s middags, want op zondagvoormiddag was het kantoor open.

Cliënten werden niet opgejaagd door tv en roddelbladen. Ze hadden vertrouwen in hun notaris. Men sprak van een vast cliënteel.

Rechtspraak en rechtsleer vormden de fundamenten van ons rechtstelsel. Er veranderde niets tot in 1962, alsdan begon de ‘misère’, aanhoudend nieuwe wetten en decreten.

Ik heb veel bewondering voor de huidige notarissen die, spijts alle beslommeringen, het notariaat in goede banen weten te leiden.

Paul, tante Mia en ik zelf zijn fier een notaris in de familie te hebben.

We wensen U nog, met het oog op een flinke opvolgster, een bloeiende ‘fin de carrière’.

Proficiat Paul met je verjaardag. Proficiat aan je charmante Geertrui (Geertje), je lieve kinderen en mama.

Je oom,

nonkel Frie.

Frie, Marietje Van Kerckhoven Rutten en Paul Lommee.

Frie gebruikt een lange eettafel van een Mechelse meubelmaker in zijn werkruimte als bureau.. Onderstaande spreuken hangen ingekaderd aan de muur:

“We make a living by what we get… We make a life by what we give” W. Churchill

« Audi, vide, tace, si vis vivere in pace » « Hoor, zie en zwijg, als je in vrede wilt leven »

In het bureau staat een art-deco staande klok die om het kwartier het Westminster melodie laat galmen.

De fakkel doorgeven.

In 1998, na 39 jaar, legt Frie zijn functie als notaris neer ten gunste van Dirk Michiels. De 68-jarige notaris stelt zelf vast dat zijn leeftijd en gezondheid hem niet meer toelaten zijn ambt uit te oefenen.

« Crescunt anni, decrescunt vires » « De jaren nemen toe, de krachten nemen af »

foto: twee opvolgers: notaris Lieve Stroeykens en notaris Dirk Michiels. Daarnaast Pieter Van Kerckhoven en Tim Goossens curator-schrijver uit New-York (afkomstig uit Begijnendijk).

“Het notariaat was een geliefkoosde plek tijdens mijn jeugdjaren. Ik stak regelmatig een handje toen. Voor de school nam ik de correspondentie in ontvangst. De postbode kwam in het kantoor en was de eerste persoon van de dag dewelke mijn vader een hand gaf. ‘Meniejer facteur’ en ‘meniejer de notuires’ maakten tijd een babbeltje te slaan. Mijn vader vond het schrijnend dat dit nadien niet meer kon. Dat er op zaterdag geen brieven meer werden rondgedeeld vond vader jammerlijk. Het dik pak brieven en kranten was bijeengebonden met een bruin koordje dat ik oprolde en in een doos opbergde. “Die kunne me nog vet j’iet annes bezige” zei mijn pa. Ik maakte de briefomslagen open en sorteerde de documenten voor de verschillende klerken. Het gebeurde al eens dat er een brief tussen zat van het strenge internaat waar mijn zus ging. Die haalde ik ertussen uit omdat het meestal over haar rebellerend karakter ging . Ik knipte de annonces van de publieke verkopen uit en klasseerde die in kaften. Ontelbare doodsbrieven moest ik met de brievenopener in twee scheuren want, ” ’t wit onbedrukte gedeilte kunne me nog veu kladpapier bezige “. Als ik met de zuinigheid van mijn vader de spot dreef kreeg ik te horen : “Lacht er mui mee joeng. Ge zaa t hie pegoore nie zoewe zitte in de lux, moeste t’em nie hemme, den aave! Doet em mui nui. Wacht mui, t zal veule minder zaan mee j’uille. Ge zult nog al is e bekke verschiete. En wan schoene herre wee uin? Ge zet zjuist ne kloon Ogust.” Op woensdagnamiddagen of tijdens de vakantieperiodes typte ik adressen op briefomslagen, kleefde op de millimeter recht postzegels, anders snauwde mijn vader: “Mui ge zet nen echte slordige patoeter”. Ik kleefde tax-zegels op de akten, reed per fiets naar de registratie, belastingkantoor, kadaster, banken, collega notarissen. Voor de familievergaderingen na 19:00 uur hielp ik met stoelen bij te zetten. Ging aanbellen bij twee geburen, zij moesten hun handtekening komen zetten als getuigen. “Pieter, guid is getowage huile joeng.” Ik was aanwezig tijdens de voorlezing van de akte en duidde aan waar de cliënten hun paraf-en handtekening moesten plaatsen. De akten moesten toen telkens van a tot z getypt worden. Mijn vader vond niets erger dan een spelfout in een akte en las eerst elke akte na op fouten. ‘Collationeren’ noemde hij dat. Stomverbaasd keek ik toe hoe hij in enkele seconden met een potloodje de fouten op een hele pagina aanduidde. Pa veerde recht spurtte naar de verantwoordelijke klerk die een uitbrander kreeg. Vader stapte altijd ontzettend snel, liep bijna door zijn kantoor. De denkers achter Nederlandse grammaticaregels kregen er ook van langs omdat die om de haverklap veranderingen doorvoeren. Het was volgens mijn vader telkens een verarming van de taal en zijn litteratuur. Een Frans-of Duitstalig boek lezen van tweehonderd jaar geleden kan perfect. In de het Nederlands is dat bijna onmogelijk legde hij uit. Wanneer tijdens het voorlezen van de akte aanwezige aangetrouwden opmerkingen maakten , zich met de kwestie bemoeiden, veerde vader weer recht met sigaar in de hand en gooide de aangetrouwde met klikken en klakken buiten. Ik heb nooit begrepen dat de grote glazen voordeur niet in stukken is gevlogen door de kracht waarmee vader de deur dichtslamde. Vader herhaalde: “Familieruzies onstaan meestal door aangetrouwden”, of “Schoolmiejesters, universiteitsprofesoren en Rijkswachters: Dui kunde niks tege zegge, die manne weten alles. Dan meugde nog doktor in de rechten zijn”. Mijn vader vertelde graag anekdotes zoals over een familievergadering waarbij één van de uitgenodigden niet kwam opdagen en waarover de familie geen woord wilde reppen. De man zou apart komen om 22:00uur. Mijn pa vroeg aan hem wat de reden daarvoor was. De man legde uit dat hij de vervroegd vrijgekomen scheepselectricien ‘Dexter’ was die Baron Bracht (1915-1978) had ontvoerd en vermoord. Een van de meest spraakmakende ontvoeringen om losgeld in ons land. “Da was pertang ne vrindelijke mens zelle”. Vader maande zijn cliënten ook aan alles in der minne te regelen om advocatenkosten te vermijden. Jaarlijks werden de klerken, de stagiairs en hun echtgenoten of echtgenotes, (‘partners’ vond vader een misplaatste term) uitgenodigd voor een souper in het gastronomisch restaurant ‘Agter de Weyreldt’ in Herselt waar de zoon Frank van de uitbaters mijn jeugdvriendje was. Op hun kaart stond geschreven “Agter de Weyreldt of schoon verborgen, reeds door heel de wereld bezocht, steeds opzoek naar nieuwe orgelpunten.” Ik was het team notarisklerken erg genegen en koester dankbare herinneringen. Tussen 20:30 en 22:00 uur vertrok vader naar Langdorp. ‘mee veul kopbreekera’ (kopzorgen), lichtkgekromde rug en reumatische misvormingen aan handen en polsen. De rest van zijn lichaam bood moedig weerstand tegen vermoeidheid. “Da’s van in dieje vochtige bos te zitten da k’ik reuma krijg è, niewaar è.” Wanneer pa naar zijn wagen stapte om naar Langdorp te vertrekk maakte hij altijd rechtsomkeer om te controleren of de deurklink van het kantoor wel goed afgesloten was. In het handschoenkastje van de auto lag een revolver.” – Pieter

TEKST DOOR E.H. HUUB GERRITS.

Godfried Van Kerckhoven heeft van 1959 tot 1998 een succesvol notariaat uitgebouwd in Aarschot. 

Een notaris die erg gewaardeerd werd om de tijd die hij nam om naar mensen te luisteren, hen steeds goede en wijze raad wist te geven, ook iemand die geen onderscheid maakte tussen rijk en arm, doodeerlijk was tegenover iedereen. 

Hij hield niet van gesjoemel. Hij werd vooral geapprecieerd om zijn eenvoud en zijn openhartigheid. Hij was een erg belezen man, die bleef studeren en ook elke maand tot voor kort deelnam aan de maandelijkse studiekring in Leuven. Hij had als notaris ook een intens warme band met zijn opvolger notaris Michiels.

Notaris Van Kerckhoven zette zich ook met onverdroten ijver in voor het verenigingsleven, voor de fanfare, voor de Oudstrijdersbond, voor ziekenzorg. Hij vond het niet beneden zijn waardigheid om zieken te vervoeren naar hun bestemming.

Voor zijn kinderen was hij veeleisend en streng. Hij was trots en fier dat ze hun weg gevonden hebben doorheen het leven. Hij kon tijd maken voor zijn kleinkinderen. Dat waren zijn oogappels. Wanneer ze bij hem over de vloer kwamen, glunderde hij van genoegen en straalden zijn ogen van geluk. 

Godfried was voor velen een goede rentmeester, een bekwame rechter en een eerlijke bemiddelaar.  Hij heeft op deze aarde geen schatten verzameld voor zichzelf.  Wij blijven achter met wondermooie herinneringen aan een edel mens, die schitterde door zijn eenvoud en minzame glimlach, door zijn stralende warmte en door zijn ongedwongen hartelijkheid en diepmenselijke wijsheid. 

E.H.  Gerrits – Aarschot – 2013

Vertaling van voorgaande tekst.

TEXTE SUIVANT PAR LE PÈRE HUUB GERRITS.

De 1959 à 1998, Godfried Van Kerckhoven a dirigé de main de maître une étude de notaire à Aarschot.

Très apprécié parce qu’à l’écoute des gens, il donnait toujours des conseils avisés et ne faisait pas de différence entre riches et pauvres, incroyablement honnête envers tout le monde.

Il n’aimait pas les faux semblants,  il était surtout apprécié pour sa grande simplicité et ses qualités de coeur. C’était un homme lettré, qui continuait à étudier. 

Me Van Kerckhoven s’impliquait avec beaucoup de rigueur et de vigueur dans la vie sociétale. On ne faisait pas appel en vain à sa générosité.  

Pour ses enfants il était exigeant et sévère.  Il était fier qu’ils aient trouvé leur chemin dans la vie.  Il consacrait beaucoup de temps à ses petits enfants qu’il adorait.

Il n’a pas cherché à s’enrichir.  Nous gardons de lui le souvenir d’un être noble et profondément humain.

Le Père Gerrits – Aarschot – 2013

Gert en Godfried (foto: 1987)

We betrappen Godfried hier op onversneden geluk! Wat is hij fier op de knappe zoon Gert naast hem en omgekeerd. Mia zorgt voor het decor.

TEKST DOOR OPVOLGER NOTARIS LIEVE STROEYKENS.

… Zowel notaris Michiels als ik zijn fier dat we notaris Godfried Van Kerckhoven mochten opvolgen en we zijn dankbaar omdat we zovele jaren, na onze benoeming als notaris in Aarschot, op regelmatige wijze met notaris Van Kerckhoven in contact bleven en genoten van zijn gezelschap en de anekdotes die hij ons vertelde uit zijn notariële leven. 

Iedere maand ging notaris Van Kerckhoven met ons mee naar Leuven, naar het notarishuis, om daar naar aanleiding van de studiekring zijn vroegere collega’s, notarissen en ere-notarissen nog eens te zien. Hij was ook daar een zeer graag geziene persoon omwille van zijn interesse voor iedereen. 

Dikwijls kwam hij op kantoor langs om een babbel te slaan met zijn vroegere medewerkers en om verwonderd te kijken naar al die nieuwe gezichten. 

Ik ben op kantoor eens gaan kijken naar al de akten die Notaris Van Kerckhoven heeft getekend en die ingebonden bij ons in de Bibliotheek staan als getuige van een rijk beroepsleven, een leven van hard werken en een verhaal van inzet voor vele mensen! 

Het verhaal begint met een lastenkohier en proces-verbaal van toewijzing, een openbare verkoop op 15 oktober 1959, toen nog getekend als meester, Godfried Van Kerckhoven, notaris te Aarschot, dokter in de rechten. Het is een verkoop op verzoek van de Commissie van den Openbare Onderstand van de Stad Aarschot, geschreven met de hand in blauwe inkt op vijf pagina’s. 

Op 24 augustus 1998, tekent hij zijn laatste akte, dewelke nu met de tekstverwerker getypt is en veel langer is. Het is 40.036ste akte, hij heeft het me de laatste keer dat we hem gezien hebben nog verteld hoe hij aan de postbode gevraagd had om die dag wat later dan gewoonlijk met de aangetekende brieven te komen, zodat hij net voor zijn ontslag nog een lastige vereffening waarin hij gerechterlijk was aangesteld kon afsluiten. 

Het typeert de grote mens die Notaris Godfried Van Kerckhoven is geweest, het getuigt van zijn respect voor cliënteel en collega’s, van zijn gedrevenheid om te zorgen voor de mensen. Hij was een echte familienotaris, het was niet als een kluizenaar dat hij leefde in de bossen van Langdorp! Hij was in verschillende verenigingen actief, hij kende iedereen, ganse families, met hun kinderen, hun kleinkinderen, hun verhalen, hun verdriet en hun geluk. Nog dikwijls hoor ik van cliënten hoe verwonderd dat ze waren dat hij hen na jaren nog herkende en nog wist waarom ze destijds bij hem gekomen waren .    …

Hij was een bescheiden man, maar een grote burger. 

Lieve Stroeyken, notaris (2013)

Godfried Van Kerckhoven (foto: 1987)

Interview naar aanleiding van het op pensioen stellen van klerk Gaston Weckx.

XII. HUWELIJK.

Mia Jamar uit Houthalen.

« Formosa virgo dotis dimidium » « Een mooi meisje is de halve bruidsschat »

Frie en Mia ontmoetten elkaar op een nogal ongewone manier.

In Betekom is de brouwerij “De Sleutel” gevestigd, met als eigenaars Louis en Theo Smedts. Louis woont in Keerbergen. Zijn dochter Tania studeerde tijdens haar humaniora-studies samen met Mia aan het internaat ‘L’institut des Dames de Marie’ in Brussel. Zij is intussen van huwbare leeftijd, dus de zoektocht naar een geschikte echtgenoot dringt zich op. Tania heeft al jaren een oogje op Frie, de jonge notaris.

Frie wordt in “De Sleutel” ontboden om te bemiddelen tussen de twee broers. Door de brouwerijgiganten in de buurt en hun uitbreidingen gelooft Frie niet in een toekomst voor kleine familiale brouwerijen. Hij adviseert de broers om de zaak over te laten voor het te laat is. Louis denkt wel te varen bij het advies van Frie.

Theo Smedts wordt omringd door Lode Claes: een bekend Vlaams-nationalistisch politicus, publicist, bankier en zijn bondgenoot notaris Daels uit Mechelen. Zij laten alvast weten zich tegen advies van Frie te zullen verzetten. Het zijn nazisympathisanten en collaborateurs die hun eigenbelang vooropzetten en – op z’n zachtst gezegd geen fan zijn van het ‘notariske’ uit Aarschot. Theo ziet een kans om te groeien en beslist de aandelen van zijn broer over te kopen. Frie noemt Theo en zijn kompanen  «zwette van onder den oorlog”.

Samen met zijn eega leidt Theo tot dan een luxueus en mondain leven. In hun kasteel ‘Rega’s Hof’ in Rotselaar organiseren ze salons, bals en andere bijeenkomsten waar de beau monde maar wat graag op af komt. Wekelijks komt een Brusselse bloemist het kasteel overladen met ruikers. Ze hebben kaviaar op de plank, ze kopen dezelfde Cadillac als de Kennedy’s, en gaan zelfs op stap naar Saint-Tropez met de helikopter. Nichtje Tania mag haar huwelijkskandidaat Godfried meebrengen naar zo’n soirée mondaine.

Tania vindt dat haar jeugdvriendin Mia dit feest niet mag missen. Dat komt goed uit voor Mia, want Frie valt als een blok voor haar. Die avond blaast Mia de huwelijksdeal tussen de brouwersdochter en notaris af. Tania mag haar biezen pakken. Voor Frie is de Limburgse schone aan zet.

Tania en Mia hadden een nauwe band maar tot groot verdriet van Tania zal haar vriendin met de jonge notaris trouwen.

Tania, liefhebber van ambitieuze mannen, blijft op haar honger zitten. (foto: 28 december, 1958)

Kort daarna gaat “De Sleutel” overkop. De kasteelbewoners verliezen hebben en houwen. De tak van de familie Smedts die de raad van Frie heeft opgevolgd, is beter af. Weduwe Josepha behoudt haar grote villa in Keerbergen. Weduwe Lieve moet zich tevreden stellen met de conciërgewoning van haar ‘Rega’s hof’, tot zij ook daar de huur niet meer kan van betalen.

Tot ver over haar 80ste leeftijd blijft Josepha dankbaar de drempel van Frie’s notariaat platlopen. Autoritair, in strak mantelpak en op hoge hakken, luidkeels jammerend dat het gearrangeerde huwelijk niet was doorgegaan! Luidkeels, omdat haar man niet goed horen kon maar toch goed naar Frie geluisterd had…

Mia met Lode Claes en Lieve Smedts.

Mia heeft de gewoonte haar boodschappen in Brussel te doen. Lode Claes maant Mia aan haar moedertaal niet te verloochenen en iedereen eerst in het Nederlands aan te spreken. Zij volgt dit advies op. Ontelbare keren is het antwoord van Brussels winkelpersoneel, kappers, obers, enzovoort: „Je comprends pas, je parle pas le Flamand.“ Mia antwoordt telkens: «Ne vous faites pas de soucis , je peux aussi bien continuer en Français.»

« Deze gewoonte nam ik van mijn moeder over. Voor studentenjob werkte ik in pitteleer als eerste Vlaming in de herenconfectiezaak ‘Bouvy’ aan de Louizalaan in Brussel. Sommige klanten reageerden neerbuigend omdat ik hen in het Nederlands aansprak en lieten hun ongenoegen blijken bij de zaakvoerder Claude Bouvy. Op een zaterdagvoormiddag kwam de toenmalige kroonprins Filip in de zaak op mij af. De prins wenste zich een sjaal aan te schaffen met aan de ene kant kasjmier en de andere kant zijde. De Monseigneur voerde het gesprek in het Nederlands. Mijnheer Bouvy en zijn eerste verkoper waren verbouwereerd, deden vlug teken dat ik moest ophoepelen. Zij meenden de verkoop met de prins in het Frans verder te zetten, maar Filip keek hen zonder één woord te zeggen misprijzend aan en verliet de zaak, daar waar de koninklijke familie sinds generaties klant was. » – Pieter

« Amantes amantes »
« Verliefden zijn verdwaasden »

De pas verloofde Mia Jamar. (foto: februari 1961)

Mia straalt trots van haar gezicht. Het is gelukt: binnen iets meer dan een jaar heeft ze zich ontwikkeld tot toekomstige van de notaris. De moeder van Frie verwelkomt warm zijn verloofde. Ze trekken vaak samen op en nemen elkaar in vertrouwen.

Frie huwt op 5 mei 1962 met Mia Jamar in de Sint-Martinuskerk te Houthalen.

Clément en Colette Jamar Swerts – de schoonouders van Frie. (foto: 1962)

Heel Aarschot raakt meteen in de ban van de mooie en charmante vrouw van Frie. (foto: Rega’s Hof, Rotselaar)

Het paar gaat eerst in een laat art-deco huisje wonen, gelegen op de Albertlaan. De inwoners verwarmen zich met één ‘beu continu’ (kolenkacheltje) op de benedenverdieping. Tijdens de wintermaanden kan het flink koud worden op de bovenverdieping.

„As’t vroor stond t’aas oep de suis. T’wadam had uinhavende een valling!“ – Anna, huishoudster.

Mejuffer Rita Van Roey (1925-2004) is de huisbaas. Ze is in Aarschot vooral bekend dankzij haar vader, architect Victor Van Roey (1886-1968) bij wie zij in de eclectische architectuur oefening woont, op de hoek van de Albertlaan en de Fabriekstraat. Haar oom is kardinaal Van Roey (1874-1961). Architect Van Roey ontwerpt o.a. het art deco bankgebouw J. Nagels in de Bogaardenstraat (heden Herenmode «Oud Stadhuis») en het Sint-Jozefscollege (vleugel Elisabethlaan).

Frie en Mia wonen van 1962 tot 1964 in het gele huisje links. In het hoekhuis woont van architect Victor Van Roey.

Ritje Van Roey is een manusje-van-alles in het huishouden. Zij neemt als een enthousiaste gids Mia bij de hand en maakt van haar een begaafde keukenprinses. Rita is jarenlang consulente bij de vrouwenvereniging «Markant».

„In 1999 nam ik deel aan de gemeenteraadsverkiezingen en kreeg bezoek van Ritje die zich altijd met de fiets verplaatste. Zij meldde kordaat altijd voor vrouwelijke kandidaten te stemmen en vertrok terstond. Buiten alle verwachtingen werd ik verkozen en Ritje kwam terug. Zij noemde mij „het stemmenkanon van Aarschot“. Ik werd uitgenodigd voor een etentje en kreeg van haar een set kristallen glazen cadeau waaruit kardinaal Van Roey zou gedronken hebben. In 2004 overleed Ritje in het huis waar mijn ouders ooit woonden in haar slaap.“ – Pieter

Margareta „Ritje“ Van Roey (1925-2004) (Foto: 1976)

Frie en Mia moeten van moeder Clementina wooneigenaars worden, omdat huren vreemden slapend rijk maakt. Clementina bezorgt hen vijf bouwgronden, gelegen op de Elisabethlaan, waarvan er één verkocht wordt aan “de sassenier‘‘. Het gebouw wordt zowel een kantoor als een woning. Tegen de wil van Frie dringt Mia erop aan het notariaat van de Grote Markt naar de Elisabethlaan nummer 15 te verhuizen. Achteraf is Frie heel gelukkig met Mia’s zet.

Aarschot, Elisabethlaan nummer 15 door architect Beeck uit Lier.

Kunstschilder Miel Deca (1920-1980) is de overbuur van Frie. Hun huizen op de Elisabethlaan worden gescheiden door een grasperk met bomen. Tussen het huis van Frie en Miel staat een boom die lijkt te sterven, maar niet opgeeft. De naaste buur van Miel zaagt stiekem regelmatig ’s nachts takken van de boom, zodat hij het reilen en zijlen bij de notaris gade kan slaan. Miel Deca besluit de boom te begeleiden in zijn levenseinde door hem vaak af te beelden. ‘Bomen sterven staande’ wordt zo een thema dat de kunstschilder vaak zal gebruiken in zijn oeuvre. Hij vergelijkt zichzelf met die boom.

Tussen de huizen van Frie en Miel staat een boom waarvan de takken stiekem worden afgezaagd. Miel Deca (1920-1980)

Even verderop, in de Amerstraat, woont kunstenaar Maurice Haccuria. Hij doet moeite opdat Frie een kunstwerk van hem zou kopen, maar moderne kunst komt jammer genoeg niet in aanmerking bij de traditioneel ingestelde Frie.

’s Hertogenmolens Aarschot – Maurice Haccuria (1919-1991)

Mia en Frie poseren. – Brasschaat. (foto: 1964)

La beauté de Mia était un phénomène connu. Pourtant, nul n’a su aussi bien que Frie à quel point elle était belle. Il fallut du courage pour être capable d’encaisser une beauté pareille.

Voor Mia is het vallen en opstaan met de levensopdrachten van haar man: werken, sparen en bidden. De aangetrouwde familie is zakelijk en koel, in tegenstelling tot haar zachtaardige en gastvrije Limburgse familie. Vader Clément wilt liefst van alles zijn Mieke terug mee naar Houthalen nemen. De bloedmooie en hippe Mia die met de eerste Porsche door Aarschot cruised, rolt over de tongen. “Je bent beter met jaloezie dan met medelijden.”, troost vader en persoonlijke held Clément.

« Fama nihil est celerius »
« Niets is sneller dan roddel »

Mia durft zich niet te laten gelden, wilt aardig gevonden worden. Even langsgaan bij de familie in Aarschot kan zomaar niet. Een dienstbode meldt: “Madame heeft genen tijd.” Of tot haar afgrijzen wordt er haar toegesnauwd: “Wa kom de gaa doen?”. Waarna de deur voor Mia wordt dichtgegooid. Gelukkig kan Mia wel terecht bij de zus van haar schoonmoeder, tante Julia, die op de Meulenberg een café uitbaat.

Gezien de plaats die het uitoefenen van de notariële functies inneemt, paardrijden en naar de mis gaan, blijft er weinig tijd over voor zijn echtgenote. Mia is geen kerkganger meer. Haar eerste jaar in Aarschot borduurt Mia met kloosterzustergeduld een Lodewijk XV zeteltje in ‘petit point’. Je kan je voorstellen dat Mia niet lang thuis zal blijven zitten en niet meer zal plooien voor haar nieuwe omgeving.

Mia borduurt een Lodewijk XV zeteltje in ‘petit-point’.

LIEFDADIGHEID.

Tegelijk nemen Mia en Frie tal van liefdadigheidswerken op zich. Ze zorgen bijvoorbeeld voor vluchtelingen na de Tweede Wereldoorlog. Een project van pater Pire. Zij steunen financieel een arm gezin uit Wenen. De kinderen, Rössli en Robert Schwarz, komen tijdens de zomermaanden naar Aarschot en de Provence. Vader Schwartz is koster in de Peterskirche. Mia en Frie bezoeken de familie Schwarz meerdere keren. Ook na de geboorte van Ilse, Pieter en Gert zullen Rössli en Robert nog vele jaren met vakantie naar Aarschot komen.

Frie – Rössli Schwarz – Mia

Op volwassen leeftijd komen Rössli en haar twee broers Robert en Reinhard jaarlijks op vakantie in Langdorp, vanuit Wenen met een rode Fiat 500. Reinhard wordt manager van het wereldberoemde koor de Wienersängerknaben.

Frie, Clément Jamar, Mia, Colette Jamar Swerts.

XIII. FRIE EN MIA KRIJGEN DRIE KINDEREN.

Ilse Van Kerckhoven

Ilse Van Kerckhoven

Ilse Van Kerckhoven (foto: 1973)

Frie wilt zijn eerste zoon Hans noemen, maar Mia maakt er Pieter van, geïnspireerd op prins Pieter van Vollenhoven.

Pieter en Mia. (foto: december 1969)

Mia Jamar

Op Onze-Lieve-Vrouw Lichtmis vieren Mia en Pieter samen hun verjaardag.

De ouders van Mia wouden haar inschrijven als Monique, maar de zusters van het moederhuis in Heusden maakten er Maria van.
“Mijn eerste herinnering speelt zich af tijdens de Kerstnachtmis van 1944 in de Sint-Lambertusnoodkerk van de Houthalense cité Meulenberg. Gefluister stoorde het brengen van «Minuit Chrétien». De prachtige stem was van mijningenieur Mr. Lavallée. Hij werd opgewacht door de Gestapo voor deportatie. Mijn moeder trok de aandacht van de tenor. Lavallée begreep haar signaal en ontkwam op het nippertje het concentratiekamp. Nadien kreeg ik van mijnheer Lavallée dankbaar een antiek bordje.” – Mia

Het antieke bord dat Mr. Lavallée aan Mia schonk.

Clément Jamer was de peter van Pieter maar overleed een maand na zijn geboorte. Hij trok ten strijde tijdens WO II.

Gert Van Kerckhoven (foto: 1976)

Mia en Frie zijn een heus jetsetkoppel in Aarschot.

Clairette Macken Serneels*, Ilse, Frie, Mia en Pieter – Elisabethlaan, 15 – Aarschot. (foto: mei 1972)
De foto is tijdens een avondfeest, naar aanleiding van hun tien jaar huwelijk. Ilske deelt geschenkdozen zeep uit voor de heren. Van Pieterke krijgen de dames een broche. Het schilderij aan de muur is het binnenzicht van de Onze -Lieve Vrouwekerk van Aarschot door J. Tysmans. Frie draagt steevast zijn Lions-club pin.

* “Die van Van Kerckhoven zijn allemeleeve de piluirebaters (Pilarenbijters = (schijn)heiligen) van Osschot geweest.” – Clairette Macken Serneels

Mia Van Kerckhoven – avondfeest – Elisabethlaan, 15 – Aarschot

Mia houdt een luisterrijke levensstijl aan die sommigen de ogen uit steekt.

XIX STEENHEUVELS.

Procul negotiis (Lat.) ver van de (staats)zaken (Horat., Epoden2,1). Vgl. Beatus ille etc.

Begin jaren ’60 genieten Frie en Mia het voorrecht doorheen de bossen van baron de Troostenbergh in Sint-Pieters Rode te galopperen (toen nog niet toegankelijk voor het publiek).

Het koppel wilt graag een buitenverblijf en koopt in Langdorp de hoeve “Het Sparrenhof” waar Sus en Melanie wonen en voor de paarden zorgen. Wanneer blijkt dat naast ‘Het Sparrenhof’ een camping zal komen, wordt de hoeve verkocht aan een restauranthouder. Frie laat echter in de verkoopakte opnemen dat Sus en Melanie de rest van hun leven gratis in ‘Het Sparrenhof’ mogen blijven wonen. Dit typeert hem ten voeten uit.

Medio jaren ’70 verhuizen de paarden even verder op naar „De Steenheuvels“, deze keer samen met het gezin van Frie. De officiële residentie aan een druk kruispunt tussen twee benzinestations verhuist naar de gezonde boslucht van Langdorp.

Godfried is voorzitter van de ‘Bosruiters Langdorp’,  jurylid voor jumping-en dressuurwedstrijden, neemt deel aan wedstrijden en geeft zelf ook les dressuurpaardrijden. Thuis worden paarden gefokt. Ruiters die niet over een eigen paard beschikken, kunnen er ééntje lenen uit de stal met acht paarden. 

Gust, Staf en Frie vielen in de prijzen. – Steenheuvels, Langdorp.

Een leuk verhaal is ook over Staf en Nelly, de eerste conciërge op de Steenheuvels:
Mia rijdt eigenhandig met de tractor met een schudmachine om het hooi te drogen. Een handje toesteken, dat is voor Mia een beetje uit de band springen. Hippe Nelly met haar witte leren knielaarzen trekt de aandacht van voorbijgangers. Een wandelaar spreekt Mia aan: “Die dui mee huir witte botte, is da na die van de notuires?“ Geen wonder dat de opmerking door de betrokken notarisvrouw matig geapprecieerd wordt. Zij borstelt op staande voet Staf en Nelly uit de Steenheuvels.

Een stijlvol parcours van Mia op haar heerlijkheid de Steenheuvels. (foto: 1982)

Frie met Robbie – Steenheuvels, Langdorp.

Pella met veulen Willeke – Steenheuvels, Langdorp.

„Mijn jeugdherinneringen op de Steenheuvels dateren van medio jaren zeventig. Als tiener en lid van ‘Bosruiters Langorp’, leerde ik paardrijden met als instructeur notaris Van Kerckhoven. Om de correcte houding aan te leren, kreeg ik een bezemsteel onder de armen en een sigarettenblaadje tussen de knieën om de juiste aansluiting met het zadel te krijgen. Ik kan je verzekeren, ik kon zeer snel paardrijden.“ – Eric Bergen (2020)

Frie met zijn arm in de gips na een val van zijn paard. (foto: 1979)

Mei 1979: Tijdens een wandeltocht met een Engelse volbloed, galopperen een groep ruiters voorbij. De hengst zet de achtervolging in. Frie trekt de teugels aan, Lord steigert en Frie valt op de betonweg. Zijn arm en bovenlichaam zitten voor een half jaar in de gips.

NATUURBEHOUD.

« Secundum naturam vivere » “In harmonie met de natuur leven” Cicero

Frie beleeft zelf het bosbeheer op de Steenheuvels. In de eerste helft van de twintigste eeuw werden overal eentonige percelen naaldhout geplant, onder andere om de Limburgse mijnen te stutten. Frie is geen moderne natuurbeheerder die de bossen afwisselender, natuurlijker mooier maakt. Er worden oorspronkelijke dennenbomen geveld en in blokken verdeeld door een jankende kettingzaag. Alles voor de kachel en het haardvuur.

Een Daihatsu jeep voor het onderhoud van de bossen. – Steenheuvels, Langdorp. (foto: 1985)

De natuur gedoogt dat u haar bespiedt, niet dat u haar ontraadselt. Pythagoras

Frie en zijn schoonmoeder – Steenheuvels, Langdorp (foto: 1987)

Colette ziet de vrouw aan de haard en de man aan het werk. Zij pleit voor een herwaardering van de huismoeder.

Even stilstaan bij het huis. Frie verfraait het huis op de Steenheuvels met gevelornamenten en sierbalken, afkomstig van een klooster rond Leuven. De kasseien rond de woning komen van een militaire kazerne. De dakpannen deden voordien dienst op loodsen van een voormalige steenbakkerij in Ramsel. Frie kreeg ze voor een appel en een ei. Bemerk de openhaard met vroeg 16de-eeuwse gesculpteerde fragmenten in blauwe hardsteen. Rechts een dansend koppeltje van nederige afkomst, achter Frie dansen edellieden. Aan elke bezoeker legt Frie uit hoe hij de blokken roestbruine Diestiaanijzerzandsteen van de schouwmantel op de kop heeft kunnen tikken. Ze komen namelijk van een mesthoop bij een buur-landbouwer.

Mia en Gert (foto: 1987)

Het terugvallen op ouderwetse gewoonten en opvattingen, zoals de rol van de vrouw aan de haard, zijn voor Mia geen optie waardoor het binnenskamers al eens knettert. Frie houdt van Aarschot en het platteland,. Mia van de grote stad en shoppen.

Mia tijdens de verkiezing van mooiste 50+ vrouw van het koninkrijk. BRT-radio interview:

« Horas non numero nisi serenas » « Je ne compte que les heures heureuses »

Staande klok – Henry Dille – Aerschot 1816.

Jaar in jaar uit, voor het vertrek naar kantoor en voor het slapengaan, wordt het gewicht van de staande klok door Frie of Pieter opgetrokken. Rechts van de klok hangt een schilderijtje van de Aarschotse kunstenaar Ernest Vanden Panhuysen.

Ilse en Pieter – Steenheuvels, Langdorp (foto: 1975)

„Van de bomma kregen Ilse en ik een rok cadeau. Ik wist dat mijn pa dat niet wilde en bewaarde mijn gewaad in een schoendoos onder mijn bed, maar hij had de rok eens gevonden en in het haardvuur gesmeten.“ – Pieter

« Velle suum cuiqui est »
« Wat een mens wil, is voor iedereen persoonlijk» Persius

Oh, schaapjes en dwerggeitjes!

Ilse Van Kerckhoven – Steenheuvels, Langdorp.

Frie kweekt Suffolkschapen met zwarte kop, zwarte poten en witte fijne wol. Mia en de kinderen lusten geen schapenvlees. Op een dag bemerkt Mia vriezers vol schapen. Dan maak je toch gewoon een grote kuil om de diepvrieszakjes erin te dumpen.

Een slecht gesmaakte passage is wanneer Ilse dwerggeitjes krijgt, op de dierenmarkt van Heist-Op-Den-Berg. Bij nader inzien concludeert Frie dat het nutteloze, geldverspillende mormels zijn. Om de haverklap blijven hun geweien in de afspanningsdraad vastgeklemd zitten, met een eindeloos gekrijs als gevolg. Van de buurvrouw krijgt Frie een recept met geitenvlees toegestopt. Uiteindelijk komt slachter “de zatte witte Wuyts” hen kelen. De gewoonte om het gezellig over de geitjes te hebben met Ilse als zij van internaat thuis komt, is over. Hun vachtjes sieren nu haar slaapkamer. Dit heeft Ilse diep geraakt. 35 jaar later liggen die geitenvachtjes over de leuning van haar zetel.

“Boni pastoris est tondere pecus, non deglubere” “Een goede herder scheert zijn schapen, maar trekt hen niet het vel over de oren.”

Pieter, Mia, Gert, Ilse, Colette.

Pieter, bomma, Gert, Ilse en Frie. Steenheuvels, Langdorp.

”Ieder hart zingt een lied, onvolledig, tot een een ander hart terug fluistert.” – schreef Plato.

Traditioneel met kerstavond: ‘homard belle-vue’, één geschenkje en kerstliederen.  « Den homard smokt toch niet zo goe as ba Sjoke van de Grecht in den taad.» zei Frie destijds. (Sjoke had een viswinkeltje uitgebaat in de Nieuwstraat “de Grecht” in Aarschot en nooit het recept prijsgegeven.) De ontelbare keren dat Mia goed kookte zei Frie: “Gui’get mui eten in Brussel, in e restaurant, ge zult nogal wa moge betuile.” Asperges staan constant op het menu tijden het seizoen daarvan. Frie is uiterst kieskeurig en weet al naar gelang hun smaak te zeggen of de asperges uit grond van Wolfsdonk of Herselt komen, in een serre of volle grond geteeld zijn. Zijn geliefkoosd dessert is “twieje bollekes vanille ijs” van Averbode met een paar aardbeien of frambozen. Aardappelen moeten dookookt zijn: “Patatte moete bloemme, da ze uitiejen valle. Dan zen ze’t best” – Frie en zijn broers.

“We moesten van mijn vader het ABN spreken. Om hem te plagen sprak ik Osschots en kreeg er van langs.” – Pieter “Sprekt beschuifd joeng. Ge zet zjuist iejene van ‘de Grecht’ (oude volkse buurt in Aarschot). Lacht’er mui mee. Wacht mui, tot as ge veu een pluits zult moete postuleere. Ze zullen er nogal is mee lache,” zei Frie.

„Ik had een fascinerende aantrekkingskracht om te experimenteren met de maquillage van mama, mij te verkleden of de haren van de poppen van mijn zus te knippen. Mama en papa waren daar niet mee opgezet en daarvoor kreeg ik kletsen. Met moto’s rijden mocht wel!“ – Pieter

“Kem veul bewondering veujaa Pieterke want geddet pegoore ni gemakkelaak gat mejoewaavers. En verzjeekerst niet mee alle moeder. Za zaa oewek is bijter meuge nuipaaze van wui dase kwamp! Das toch wui, é Pieter! Al‘t chelt kwamp toch van aale vuider. Allée, dieje naddet dan wee van zaan tantekes è. A zal na oewek wel iet ferdint hemme zelle, as notuires.” – Carla Serneels.

Bekende buurman:

Midden jaren ’70 koopt een bekende Vlaming een bungalow en bossen aan de overkant van de Oude-Mechelsebaan. Het is Luc Delafortrie (1912-1999), organisator van het Verdinaso, redacteur van De Standaard, publicist De Nieuwe Gids, schrijver, dichter.

De auteur komt Frie opzoeken en maant hem aan om zijn vele bossen niet te verkavelen. Hij zou aangifte doen wegens vermoeden van knevelarij en beroepsmatige discriminatie. Frie benadrukt dat dit geenszins zijn bedoeling is. Jaarlijks krijgt Frie een vier meter hoge kerstboom als geschenk. Delafortrie en zijn echtgenote komen de versierde boom bewonderen en er wordt met champagne getoast. De buurman brengt altijd een dichtbundel mee. De toenmalige BRT (nu VRT) komt bij hem in 1982 opnames maken voor het programma van Maurice Dewilde ‘De nieuwe orde’.

Het succes van de buurman heeft ook een minder geslaagd gezicht (en dan bedoel ik niet eens de collaboratie). De mede oprichter van het Priester Daensfonds verhuist en laat Frie in verdwazing achter wanneer hij desalniettemin zijn bosgronden heeft omgezet in bouwloten, die hij verkoopt.

« Bij heel wat mensen gaat het woord de gedachte vooraf. » – citaat Luc Delafortrie

Macadam:

« Minstens even interessant is hoe ik de Steenheuvels, een prachtig stuk landschappelijk erfgoed, redde van geasfalteerde worden. Mijn vader had er een hekel aan om door de plassen van de niet verharde weg te rijden. “Ne mens zit alta mee ne vowalle n‘otto. En meej’al die putte, da’s ni goe veu d’amortisseurs è! E weggeske in Macadam, da sa na toch nen droewem zaan è, niewaar è,” zei Frie. Toen papa het stadsbestuur overtuigd had om de idylle met een wegverharding te verstoren, heb ik mij ermee gemoeid. Ik belde aan de privé-woning van burgemeester Rik Daems en vroeg hem de eeuwenoude ‘parel’ van het Langdorpse landschap te sparen van asfalt. De burgemeester vond mijn bezwaar hilarisch, wees erop dat de aanvraag van mijn vader kwam maar beloofde er rekening mee te houden. De asvaltering werd uit de begroting geschrapt.  Papa sprong zo ongeveer uit zijn vel over mijn tussenkomst.» – Pieter

Kies steeds de weg, die het best schijnt, hoe ruw hij ook schijnen moge. Pythagoras

Frie met zijn statusblik, een BMW 7-reeks – Steenheuvels, Langdorp (foto: 1985)

Meneer de notaris bewondert graag nieuwe modellen bij de lokale autodealers, waar hij met de nodige ‘égards’ rondgeleid wordt.

“Echte autoliefhebbers vervangen hun wagen niet graag.  Een bestelbon ondertekenen maakt een einde aan het dromen van nieuwe auto’s.  Het genot om u dan nog te bezoeken is er dan af. Ik was liever garagist geworden in plaats van notaris,” zei Frie destijds.

Een garagehouder haakte in:  “Allé Meniejer de notuires, tot as me noch es zuike kunne doen!”

Auto van Frie: Honda – Legend

« Dum vivimus, vivamus »
« Laten we van het leven genieten, zolang we leven »

XX. ANNA EN MARCEL, 39 JAAR TEN DIENSTE VAN

Anna en Frie heffen het glas op het nieuwe jaar. (foto: 1987)

In deze episode gaat het over Anna die kort na de huwelijksvoltrekking van Frie en Mia aangeworven wordt en daaropvolgend haar echtgenoot Marcel.

Anna, (1926-2005) afkomstig uit Nieuwrode, heeft haar vader vroeg verloren. Frie herinnert zich Anna als jong meisje, dat door weer en wind te voet naar Aarschot kwam. Ze bracht een zware kar mee met aardbeien of eieren om te verkopen op de donderdagmarkt.

Door haar permanente aanwezigheid speelt Anna een sleutelrol in de opvoeding van Ilse, Pieter en Gert. Hun opvoeding is als een overblijfsel van de 19e eeuw. Zij zijn gehecht aan Anna en Marcel en genieten van elk moment en van de kleinste dingen, zoals helpen eitjes rapen. Anna verkoopt die eitjes aan de melkboerin. Verschillende handelaars verkopen aan huis. Trots geeft Anna de opbrengst aan ‘meniejer de notuires’. Lastige Mia beweert alleen oude eieren over te houden. De verse zijn voor de kinderen van het personeel en die melkboerin.

Anna en Marcel gaan nooit met vakantie. De enige keer dat ze naar Brussel gaan, is om hun zoon François te bewonderen die de wacht houdt voor het koninklijk paleis. Een keer wordt de landsgrens overgestoken om zoon, soldaat Michel, te bezoeken in Lüdenscheid.

Zij wonen in de conciërgewoning. Frie en Mia worden aangesproken met ‘meniejer de notuires’ en ’twadam‘. Frie houdt veel van Anna.

• „Gui se mui zoeke! Zoewen bruive en iejerlijke mense, da vinde oemmes nemieje.“ – Frie
  
• „Che waart beter met haarr getrouwd, ’t is eelemaal uwe stijl!“ – Mia

Frie gaat elke avond bij Anna en Marcel langs. Wanneer het voetbal is, blijft Frie de hele avond bij hen.

Marcel Verrijt (1924-2010) met Groenendaler Fidèle, Teckel Nolleke en de Minou.
Marcel, afkomstig uit Houwaart tuiniert en zorgt voor de dieren op de Steenheuvels. Marcel draagt houten klompen. Wanneer Gert en Pieter werkende Marcel gade slaan zegt hij: “Arbeid adelt maar adel arbeidt niet”. De broertjes hebben de boodschap begrepen en steken een handje toe met stallen uitmesten, de paarden eten geven, hout klieven, aardappelen rooien, enz. . Marcel legt uit dat hij als jonge knaap bij de pastoor werd ontboden die hem een flinke uitbrander gaf omdat hij geweigerd had zijn pet af te nemen en “Bonjour monsieur le baron” te zeggen toen baron de Troostenbergh te paard langsgereden kwam. Andere filosofische uitspraken van Marcel waren: “Leven en laten leven.” (respecteer ieder zijn manier van leven), «Ik laat mijn eten niet.» of «Daane moet’oewek ne’mieje guin werreke» (hij is gestorven). Frie zorgt dat er altijd een bakje bier voor Marcel klaar staat. ‘E pi-jerreke’ (Horse-Ale) zoals hij het noemt.

Een tenenkrommend dialoog tussen Anna, Mia en Pieter: (omstreeks 1984)

Pieter: Anna! Anna!! Annaa!!!

Anna: Jui Pieter.

Pieter: Waar is ons mama?

Anna: Die stekt weejal in Brussel.

Pieter: Wat is die daar gaan doen?

Anna: Pataate plante! Na klapt ze wee van e preniejel ba te zette in den hof. Dui’s nog ge werrek genoech oep’t gelijch. E muindag komt de Mon de beton kappe. En de notuires, dieje wet weejal van niks. As’t allemui mui kan blave dure is’t oek niks! ’t Zal vuire zelle, den dag da walle hie nemieje zulle zaan. Want za ze vanzeleve ne pataat geschild hemme? Zaa ze vanzeleve e wasvat ingestoke hemme? Ik paaz et nie. Den hond blaft se. Dui komt nen otto af. Z’is dui, alle mamie.

Mia: Ohh, wat prrachtich weerr fandaach! Als t’so blijjft dan kan ik den apperritief voorr mijjne souper van zaterrdach buijten doen!

Anna: Ze klappe pertang van t’reeger. En te nacht vriere. Dan zen al huir bloeme kapot...

De meeste vrouwen kunnen beter geld opmaken dan bedden. Cees Buddingh Nederlands letterkundige (1918-1985)

XXI. LIONS CLUB AARSCHOT.

Als medeoprichter van Lions-club Aarschot legt Frie contacten met een Franse en Duitse familie om zijn kinderen talenkennis bij te brengen. Zo brengt Pieter zijn jeugdvakanties door bij de familie Pansieri, hoofdverdeler Renault in de Alpes-de -Haute Provence. Pieter houdt tot de dag van vandaag contact met hen.

Herr Winand Speckgens – Steenheuvels, Langdorp.
Winand is lid van Lions club Würselen bij Aken. Hij is een goede vriend van Frie en zaakvoerder van een bedrijf dat sigarettenautomaten maakt.

Frau Erika Speckgens – Steenheuvels, Langdorp.
De echtgenote van Winand heft haar glas ‘Comtes de champagne’. De families Speckgens en Van Kerckhoven gaan regelmatig bij mekaar op bezoek en genieten samen van heerlijke wintersporten in Obergurgl.

Bij huisraad is het nieuwste het beste, bij vriendschap de oudste. Pythaogoras

Pieter in Obergurgl.

City-trip naar Berlijn:

“Een reis naar Berlijn met de Lions club werd een van mijn mooiste jeugdherinneringen. Mijn vader was de enige van de groep die de administratieve rompslomp hadden doorstaan om via grensovergang Checkpoint Charly een dag door te brengen in het communistisch deel van de stad. In Oost-Berlijn bezochten wij o.a. de Fernsehturm. ’s Middags gebruikten wij een sobere maaltijd op de Alexanderplatz. Sinds de val van de muur verblijf ik regelmatig in Berlijn. Dan staat steevast een lunch op het programma op de plek waar mijn vader mij mee naar toe nam. ‘Restaurant Block House’ am Alexanderplatz heet dat nu. Terug richting West-Berlijn wilde ik even testen of ik de grenswachters te vlug af kon zijn. In het doolhof van gangen zette ik het op een lopen richting West-Berlijn. Een grenswachters bulderde ‘halt’ met mitrailleur in aanslag. Mijn vader riep luidkeels om terug te komen. Dezelfde avond terug in West-Berlijn soupeerden papa en ik in het restaurant ‘Weinrot’ van de Savoy in de Fasanenstraße. Terwijl ik van ‘Seeteufel met Meerwasser, beurre blanc und grüne Erbsen’ proefde, passeerden twee zoenende mannen voorbij het raam, helemaal in leder gekleed. Amai, hier kom ik later voor terug, ging door mij heen!” – Pieter

Versailles:

“Als kind doorzocht ik al de kasten, commodes, dressoirs en schuiven die ik tegenkwam. Zo ontdekte ik in de logeerkamer van het huis op de Elisabethlaan in de onderste lade van een commode in Empire stijl een boek in A5 formaat met ontelbare kleurenfoto’s van een gigantisch paleis. De logeerkamer was voor mij verboden terrein geworden omdat ik er ooit betrapt werd al spelend met lange blonde haarstukken en een pruik die ook in die commode lagen. Voor mijn pruik experimenten was ik door mama hardhandig gestraft geworden. Nadien waagde ik me af en toe vlug in de logeerkamer en glipte het boek uit de commode. Ik verstopte mij in het hok onder de zoldertrap waar het boenmachine stond en bewonderde de foto’s van het paleis. Omdat ik geen woord Frans verstond , er geen internet was en niet durfde vragen aan mijn moeder waar dat paleis was, bleef het een groot misterie en droom om ooit dat paleis in het echt te zien. Op een dag raapte ik al de moed bijeen en sprak mijn moeder aan over het boek in de commode. Mijn ma legde lachend uit dat Versailles was en beloofde ooit een uitstap naar daar. Voor mijn zestiende verjaardag was het zover. Papa en ik planden een daguitstap naar Versailles. De dag voordien kreeg ik voor de gelegenheid een nieuwe ouftif van bij herenkleding Helsen in Hasselt. Tijdens het betoverende bezoek legde mijn vader de geschiedenis van het oord uit. Hij was er ooit geweest met professor leraar Jokke Devroey van het SJC. ’s Middags tracteerde papa in een restaurent naast het kasteel. Ik smulde van oesters en een fillet de boeuf. Nadien stond in centrum Parijs de Faubourg Saint-Honoré op het programma . Tijdens de terugreis reed papa al slapend, ik hing over de middensteun en nam het stuur over op de A1 en de E19. Ik gaf papa een duwtje wanneer hij moest remmen. Thuisgekomen vroeg mijn vader stomverbaasd aan mijn ma “Oes komt na toch da dieje alle winkels kent oep de Faubourg Saint-Honorez?” Mama legde lachend uit dat ik constant Parijse modetijdschriften doorblader.

XXII: CHAMPTERCIER

In het Sint-Jozefscollege woont priester Van Oeckel afkomstig uit Brasschaat. Hij onderwijst Frans. Van Oeckel heeft de belofte afgelegd priester te worden als hij de oorlog zou overleven. Het is een levensgenieter die een buitenverblijf bezit in Castelane. Een kennis landbouwer met drankprobleem uit Champtercier vraagt hem te helpen een kandidaat koper te vinden voor zijn landgoed. Terug in Aarschot klampt Van Oeckel zijn leeftijdsgenoot en vriend Jos Van Kerckhoven en diens hoogzwanger vrouw Sidone aan voor het smoutebollenkraam met Aarschot kermis. Hij motiveert het koppel om de boerderij in de Provence te kopen. Jos stuurt zijn broer Frie en Mia op verkenning. Van Oeckel helpt met de onderhandelingen en ontvangt Frie en Mia hartelijk in Castelane. De tafel staat in het midden van de rijbaan gedekt omdat er toch geen auto’s passeren. Tegen de regel in van de kerk wordt er vlees gebarbecued op vrijdag. “Da zirre van hie, da k’ik gè vliejes zal eete.” zegt de Eerwaarde. Wilt het toch dat er een Ami6 komt aanrijden en de hele feestdis moet opschuiven. Zo wordt Frie warm gemaakt voor de Provence. Nadien kocht tandarts Ackx de eigendom over van Van Oeckel.

In 1963 kopen Frie en zijn broer Jos het landgoed ‘Le plantier’ in Champtercier. Heel wat families uit Aarschot en omstreken komen er vanaf begin van de jaren ’60, tot in de jaren ’90 op vakantie.

Gert, Frie, Pieter en Ilse – Champtercier. (foto: 1973)

Pieter, Gert, herder Lydé en Ilse. De herdershonden heetten; Fidèle, Toulouse en Pan Pan.

Herder Lydé mag met zijn schapenkudde over het landgoed van 63 hectaren beschikken. Uit dankbaarheid wordt de familie jaarlijks uitgenodigd op een eetfestijn met producten van de boerderij.

Ilse en Frie – Alpes de Haute Provence.
Na een ongeval met zijn paard eist Mia dat de paarden verkocht worden. Deze worden al gauw vervangen door een baanmachine, een enduro en een Italjet voor de kinderen.

Ilse en Gert ruziën over de Italjet 50cc – Provence.
„Bij ochtendgloren vertrokken papa en ik om met de moto de Provence uit te kammen. De moto en outfit leken op deze van de ‘Franse zwaantjes’. Mijn vader genoot ervan autobestuurders te zien vertragen wanneer hij aankwam rijden. ’s Middags werd er halt gehouden voor een goed restaurant. De tocht werd vervolgd na een dutje op een bank onder een boom.“ – Pieter

Frie en Mia in de Provence (foto’s: 1973)

Gert, Pieter en Ilse onder de lindeboom.

De kleinkinderen van Frie.

Roxane Gysel, kleindochter van Frie. (foto: 2020)

William Gysel, kleinzoon van Frie en Pieter. (foto: 2018)

Marise Gysel, kleindochter van Frie. (foto: 2019)

Clément Van Kerckhoven, kleinzoon van Frie.

Roken: (under construction)

Engelse soldaten die tijdens de bevrijding bij mijn grootouders logeerden, leerden Godfried roken. Toen er op sigarettenpakjes “roken schaadt de gezondheid” verscheen, stopte mijn vader even met roken om dan over te schakelen op goedkope sigaren. Sigaren waren volgens Frie niet zo schadelijk.

Frie – Elisabethlaan, 15 Aarschot. (foto: december 1972)

« In vino veritas »
«Wanneer de wijn is in de man is de wijsheid in de kan »

“Thuis kwamen voorname heren de wijnen van mijn vader proeven en de kookkunsten van mijn moeder genieten. Zij rookten Monte-Cristo’s sigaren waar je een sigarenknipper voor nodig hebt. Ik deed als kind mijn pa een sigarenknipper cadeau. Vanaf die dag genoot papa van sigaren die op de dijen van Cubaanse vrouwen gerold werden.” – Pieter

_________________________________

XXIII. HET WOORD VAN GOD.

In de marge van zijn overleden broertje wordt Frie van kindsbeen af een kerkganger. Hij moet veel bidden, opdat ook hij niet zal sterven. Er wordt een bruin lederen etuitje in zijn broekzak gestopt met daarin een paternoster, dewelke Frie tot bijna aan het einde van zijn leven mee zal dragen. Mia laat de paternoster verloren gaan met de droogkuis.

Frie is kerkganger in de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Aarschot, in het kerkje ‘Ter Hoeve-Testelt’ waar hij de hostie helpt uitdelen, in Wolfsdonk en in de abdij van Averbode dat verbroederd is met het Sint-Michielscollege waar Frie naar school ging. Wanneer Frie een oud-leraar prelaat herkent door wie hij ten onrechte gestraft werd, krijgt de witheer te horen: „Meu ga zet allemeleeve ne slechte puiter geweest, ga zult verzekerst nie in den hemel terecht kome.“ Frie, die latijn verstaat zingt de gregoriaanse gezangen mee.

Onze-Lieve-Vrouwekerk Aarschot – olie op canvas – Jos Tysmans (1893-1974) – afkomstig uit Houthalen – in opdracht van Frie.

« Adversae res admonent religionem » « Tegenspoed spoort aan tot godsdienst. (Nood leert bidden.) »

Volgende tekst door Zijne Excellentie Gunnar Riebs.

Ik vergezelde wijlen Z.E.Heer Jos Goor bij het dragen van de communie. Aanvankelijk gingen we te voet. Later met de wagen en Notaris Van Kerckhoven was chauffeur. Het was telkens een plechtig moment.
“Gij zijt priester in eeuwigheid”, zegt de psalmist. Iets van die eeuwigheid hing altijd over Mijnheer Goor, zoals men hem gemeenzaam aansprak.
Voor de ziekencommunie was Mijnheer Goor in priestertoog – die hij overigens zijn hele leven dagelijks gedragen heeft- en verder superplie, stola, schoudervelum en baret. Onder het schoudervelum het Allerheiligste, opgeborgen in een pyxis.
De priester zat naast de notaris, ik achteraan  met corporale in een bursa en klaar om de deur van de wagen te openen.
In de huizen waar we de communie brachten, was de tafel als een altaar: een prachtig tafelkleed,kruisbeeld met twee brandende kaarsen.
Verder twee bekers, een eerste met wijwater met palmtak. “Heer, zegen dit huis en al zijn bewoners” – zo begon de priester- en zegende met wijwater.
De andere beker met gewoon water voor de ablusie, na het uitreiken van de communie.
Op een schotel lagen een paar fijne sigaren voor Mijnheer Goor en – tot mijn grote vreugde – een muntstuk voor mij.
Notaris Van Kerckhoven had een lijstje met de adressen, want uit eerbied voor de aanwezigheid van God zelf in het Allerheiligste,   gebeurde de hele tocht in stilte. Ik besef echt wel dat -wanneer men dit vandaag leest- het een verhaal is uit een andere eeuw, letterlijk en figuurlijk.

Gunnar Riebs, Consul-Generaal (H) van de Slovaakse Republiek.

Zijne Excellentie Gunnar Riebs, Prins Karel Graaf van Vlaanderen en E.H. Jos Goor. (foto: 1979)

E.H. Goor is een opvallende figuur. In zwarte soutane en een grote hoed. De Eerwaarde rijdt dagelijks door Aarschot met een groene bromfiets (Honda met benzinereservoir in het achterzadel) terwijl hij een sigaar rookt. Vandaar zijn bijnaam ‘de vliegende sigaar’. Bij Frie komt hij polshoogte nemen van het notariaat en het gezin. Aan Mia leert hij dat haar biefstuk eerst even moet bakken vooraleer deze te zouten anders verliest die de helft van zijn waarde. Het vlees mag ook niet koud vanuit de koelkast in de pan. Frie, die de Eerwaarde met “Meniejer Goewer” aanspreekt, geeft hem een kist sigaren.

Zijn collega deken Berghmans krijgt sigaren van de suikertante van Frie. Deze Eerwaarde brengt wekelijks de communie aan huis. Met de hulp van een pint Tuborg neemt Elvire met jichtige hand het super droge Lichaam van Christus tot zich. Telkens ontvangt „meniejer den Deeke“ daarvoor 200,- frank, een kist met 25 Corps Diplomatique-Senator sigaren aan 16,- frank het stuk en 2 pakken Côte D’or melkchocolade voor de zusters van het Instituut Sancta Maria.

Quand il s’agit d’argent, tout le monde est de la même religion. Voltaire (1694-1778)

Deze 19de eeuwse gravure van de Onze-Lieve-Vrouwekerk Aarschot hing in het kantoor van Frie.

De dodenbel van Frie.

Tijdens zijn jeugdjaren vergezelt Frie de pastoor, Deken van Aarschot, om de overledenen te zegenen. Voor de laatste sacramenten is het te laat. God heeft het ondertussen overgenomen. Frie symboliseert God door de straten van Aarschot al luidend zijn dodenbel.
Naar het einde toe haalt Frie deze dodenbel terug boven, om Mia op te roepen als hij iets nodig heeft!

Over Godfried Van Kerckhoven. 

Het is zo mooi. Een godsgeschenk haast. Als je al wat ouder wordt om verbaasd te zijn over de ontmoetingen die je hebt. De mensen die je tegenkomt. En tegen mocht komen. Boeiende jonge mensen van wie je zoveel kan leren. Maar ook oudere mensen die je wat van dichterbij mag leren kennen. Zo was het erg fijn om af en toe notaris Van Kerckhoven tegen te komen. Vaak op het wegje tussen de Demervallei en de Grote Markt. Beiden een beetje gehaast en toch bleven we staan. Immer was er zijn monkellachje om de mond. Zacht en blij mij te zien. Ook ik was blij hem te zien. Ook een beetje verbaasd dat hij tijd nam om met mij te praten. Ik eenvoudige ziel, hij burger van stand. En toch, we vonden elkaar. Ik weet niet meer wanneer we elkaar voor het eerst spraken en waarover dat het ging? Het moet ongetwijfeld te maken gehad hebben met een of ander artistiek project. Of iets met de kerk. Of iets met beiden. Het gieten van klokken voor Sint-Pieter bijvoorbeeld. Wat ik ook met hem besprak, hoe raar het idee ook, hoe eigenaardig de vraag ook was, steeds luisterde hij met volle aandacht. Het lachje gebeiteld, de blik ernstig zoals het een notaris past. Niet dat hij meteen in de geldbeugel dook. Hij wilde eerst overal het fijne van weten. Wat en hoe en waarom. Met sommen jongleerde hij deskundig. Natuurlijk kende hij de waarde van het geld. Hij begreep als geen ander wat men er moest voor doen. En als alle zijden van het vraagstuk waren besproken, en het zinde hem, dan was hij vrijgevig en gul. Maar daar bleef het niet bij. Bij een volgende ontmoeting vroeg hij uitgebreid hoe het was, de stand van zaken. Met echte belangstelling in het project maar vooral in de mensen. 

Ik vind het een voorrecht hem te hebben gekend. Ik koester onze kleine, vluchtige kostbare momenten. Hij was een groot man! 

Dankjewel notaris Van Kerckhoven. Dankjewel Godfried.

Josée Lehon – kunsthistorica

Josée Lehon – kunsthistorica en Pieter (foto: 2019 Parijs Picasso museum)

Pieter Van Kerckhoven (foto: 2020 – Hamburg)

“Sinds generaties zijn de drie pijlers van de familie Van Kerckhoven: werken, sparen en bidden. Gij hebt nog nooit één van die drie gedaan!” – Frie

Holebi’s zijn ook kinderen van God.

Zoon Pieter blijkt de tegenpool van zijn vader. Binnen het gezin hangt een ‘omerta’ over zijn homoseksualiteit. Naar het einde toe verbetert de ‘Umbruchkompetenz’ (vermogen om met ingrijpende veranderingen om te gaan) van Frie. Hij keert zijn kar en is ‘verheugd’ over de relatie tussen zijn zoon Pieter en Christophe Coineau uit Parijs.

Pieter en Christophe. (foto: 2010)

« Vereri perdidit »
« Hij heeft verleerd zich te schamen » (Plautus)

“Wie het verleden weggooit, verarmt het heden”