<< VII Broer Jos
Godfried Van Kerckhoven (1926-1929)
Na een speel afspraakje bij de buren, houdt een infectieziekte Godfried in zijn greep. De valse kroep kost de peuter zijn leven. De ouders van Godfried voelen de pijn van een bijna onverdraaglijk verdriet. Het zag er naar uit dat hun zoontje later bij hen begraven zou worden. De invloed van de bikkelharde suikertantes is duidelijk voelbaar wanneer alleen zij beslissen dat de cherubijn in hun toekomstige graftombe terecht zal komen. Wanneer Clementina, met gebroken moederhart, in 1930 opnieuw een zoon op de wereld zet, krijgt het kind eveneens de naam Godfried, de latere notaris Van Kerckhoven.
Jos, Clementina, Arthur, Godfried (1926-1929), ? , ? , Paul
Kinder-lyck
Constantijntje, ’t zalig kijntje,
Cherubijntje, van omhoog,
D’ijdelheden, hier beneden,
Uitlacht met een lodderoog*.
Moeder, zeid hij, waarom schreit gij?
Waarom greit* gij op mijn lijk?
Boven leef ik, boven zweef ik
Engeltje van ’t hemelrijk.
En ik blink er, en ik drink er,
’t Geen de schenker alles goeds,
Schenkt de zielen die daar krielen,
Dertel* van veel overvloeds.
Leer dan reizen met gepeizen*
Naar paleizen, uit het slik
Dezer werreld, die zo dwerrelt,
Eeuwig gaat voor ogenblik.
Joost van den Vondel (1587-1679)
Paul, Godfried (1926-1929), Jos
Frie vindt het overdreven en abnormaal hoe zijn ouders en tantes hem heel zijn jeugd oplegden al treurend te bidden voor zijn overleden broertje Godfried.
Paul, Godfried (1926-1929) Jos Arthur kweekt tortelduifjes in de tuin van Martelarenstraat 34
Tears are rivers across this valley of gold
My roots wither and mourn for you
From light years away
The wailing tree moans
It’s time to let it go
As an illwind sweeps across my day
Oh my lord
Help my please
Is that fair and far enough for you
I suffer along the way
Many good ways for me to grow
Yes an illwind sweeps across my day
Illwind
Sweeping across my day
No deal with love
No deal with the rest
Godfried I
“Portret van mijn dode broer” (1963) – Salvador Dalì – 175×175 cm – The Dalì Museum Florida
In 2001 bezoekt Pieter The Dalì Museum Florida en stuit er op “Portrait of My Dead Brother”. Salvador Dalì, diens vader, een notaris, en Dalì’s oudere broer deelden dezelfde voornaam. In 1903, amper een jaar voor Dalì’s geboorte, stierf Dalì’s oudere broer. Om de zwaarte rond het verlies van zijn broer te verwerken schilderde Dalì in 1963 “Portret van mijn dode broer”. «Je portais dans mon corps et dans mon âme le cadavre agrippé de ce frère mort» mijmerde Godfried evenals Salvador Dalì. Avec des traits adultes fictifs, le visage fraternel fantomatique, façonné par des cerises écrasées, est repoussé dans le lointain par des piques de conquistadores. Dans le paysage, on devine une réinterprétation de l’Angélus de Millet…
“Het angelus” (1859) – Jean François Millet – 55,5×66 cm – Musée d’Orsay Parijs
Dalì était obsédé par cette peinture, il en réalisera 80 versions différentes.
«Les deux paysans ne prient pas parce que c’est l’heure de la prière. Ils prient parce qu’ils viennent d’enterrer leur enfant mort.» L’artiste possède un tel pouvoir qu’en 1963, le musée cède à sa demande et fait radiographier le chef-d’œuvre.
Dalí avait raison sur un point: sous le panier d’osier posé à terre, les rayons X révèlent que Millet avait peint une boite noire rectangulaire. Mais est-ce vraiment un cercueil? Millet inspireerde Hopper, Banksy, … . Godfried’s schoonmoeder koestert een reproductie van dit kunstwerk in haar zithoek. Volgens haar gaf de kerkklok de landbouwers alert om te bidden voor de armen.
“Friedhof” (1825) – Caspar David Friedrich (1874-1840) – Dresden Sind es Friedrich und seine junge Frau, die hier das Grab ihres todes Kindes sehen? “Nur die Russen verstehen die romantische Seele der Deutschen.” – Wassily Kandinsky (1921)